Τι άλλο εκτός από αποκαρδίωση προκαλεί, εν έτει 2025, η τέλεση μνημοσύνων προς τιμήν «εθνικών ηγετών» των οποίων η διαπιστωμένη και εκ του τραγικού αποτελέσματος επιβεβαιωμένη ελλειμματική ηγετικών ικανοτήτων δράση, η αφέλεια, ο απροκάλυπτος τυχοδιωκτισμός και η κοντόφθαλμη διορατικότητά τους, τούς οδήγησαν, παίζοντας στα ζάρια την τύχη του τόπου, να αψηφήσουν ή να μην αντιληφθούν καν το φούσκωμα του βαθιού πελάγους και, εντέλει, ένα πρωί το ρέμα να γλείψει τα κόκαλά μας.
Την αποκαρδίωση επιτείνουν οι παράκαιρες ομιλίες απολογητών με παρωπίδες, που ομνύουν πίστη σε «οράματά» και «παρακαταθήκες», θλιβερή εικόνα ανάλογης μωρίας με εκείνη που επέδειξαν πολλές φορές εν ζωή οι «αδιαμφισβήτητοι» και «αλάνθαστοι» δαφνοστεφανομένοι. Όπως αυτή, Γενάρη 1973, όταν ο στρατηγός εξηγούσε στον Ευαγόρα Λανίτη το σοφών υπερβαίνουσα γνώση σχέδιό του: «Σήμερον η Ένωσις είναι δυνατή αρκεί να το θελήσωμεν ημείς και να το θέσωμεν εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν η οποία δεν δύναται να την αρνηθή. Προσπάθεια ιδική μας είναι η κατάληψις της εξουσίας, η απομάκρυνσις του Μακαρίου ώστε το αίτημα της Ενώσεως, ως αίτημα ολόκληρου του Κυπριακού λαού θα υποβάλλαμεν πλέον εις τον ΟΗΕ καλούντες τούτον να τιμήση τας υπογραφάς των μελών του, και (προς) την Ελληνικήν Κυβέρνησιν. Ουδείς θα ετόλμα, ούτε η Τουρκία να κάμη απόβασιν εις Κύπρον διότι διεκδικούμεν δίκαιον αίτημα διεθνώς αναγνωρισμένον. Ο Κυπριακός λαός δεν ενέκρινε τας Συμφωνίας Ζυρίχης – Λονδίνου, ούτε είναι υπεύθυνος διά αυτάς. Εν τω μεταξύ θα οργανώσωμεν την άμυναν της νήσου και εάν η Τουρκία θέλει να κάμη απόβασιν και ακόμη εάν η Ελλάς δεν θελήση να μας ενισχύση η Κύπρος δύναται με τας ίδιας δυνάμεις να αποκρούσει τυχόν απόβασιν Τουρκικήν. Τούτο δε αμφιβάλλω εάν η Τουρκία θα τολμήση να κάμη τοιαύτην, όχι μόνον διότι μέχρι τούδε εμπλόφαρε αλλά και διότι η εσωτερική κατάστασίς της είναι τοιαύτη ώστε είναι αμφίβολον εάν είναι εις θέσιν να κάμη επιστράτευσιν και να αντιμετωπίση πόλεμον και εις τα σύνορα της Ηπειρωτικής και νησιώτικης Ελλάδας».
Και όμως! Πενήντα χρόνια μετά, εξακολουθεί να εμπνέει και να δοξάζετε, σε αντιπαραβολή με τον Εις και Μόνο. Που σωστά, ο τελευταίος, είχε αναφερθεί σε «ηρωικές μωρίες», ωστόσο κι εκείνος ανάλογης αφελέστατης διορατικότητας ήταν, κρίνοντας και από δηλώσεις του της περιόδου 1967 – 1968. Τότε που δεν ένιωθε, όπως έλεγε, την ανάγκη να σπεύσει προς επίλυση του ζητήματος, καθότι «έχομεν ήδη μίαν καθαρώς Ελληνικήν Κυβέρνησιν εις την Νήσον…». Και, άλλωστε, «Τι νέα γενεά τουρκική θα δημιουργηθεί εις την Κύπρον, όταν όλα ευρίσκονται εις τα χέρια των Ελλήνων; Πόσον καιρόν θα ανθέξουν; Δεν ημπορώ υπευθύνως να το δηλώσω ότι εις 3-5-10 μήνας οι Τούρκοι θα ζητήσουν παράδοσιν, δεν αποκλείω όμως και αυτού του είδους την κατάληξιν. Το ηθικόν των είναι πολύ χαμηλόν».
Δεδομένου αυτού που ο Τσόρτσιλ είχε πει, ότι ένας ηγέτης πρέπει «να είναι σε θέση να προβλέψει τι θα συμβεί αύριο, την επόμενη βδομάδα, τον επόμενο μήνα και τον επόμενο χρόνο και, επιπλέον, να είναι ικανός να εξηγήσει γιατί οι προβλέψεις του δεν επαληθεύτηκαν», η φανατικήπροσήλωση που απολαμβάνουν οι πιο πάνω και το «αλάθητο» που τους περιβάλλει, μαρτυρά την ευρύτερη ανωριμότητα που επικρατεί σ’ αυτό τον τόπο. Δεν μπορώ να μην θυμηθώ κάτι που μου είπε πριν από χρόνια ο Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Φάρος: «Ό,τι δεν εμπεριέχει την ποιότητα της αμφιβολίας, είναι επικίνδυνο». Και, φανταστείτε, μιλούσε για τον Θεό, την ύπαρξη του, την Εκκλησία του και το θέλημά του. Όχι για στρατηγούς και παπάδες. Όπως δεν μπορώ να μην θυμηθώ τη στιχομυθία από την Πολιτεία του Πλάτωναόταν ο Σωκράτης ερωτάται: -Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Το να είσαι καλός Αθηναίος, απαντά. -Και τι είναι Σωκράτη, ο καλός Αθηναίος; Με τον Σωκράτη να απαντά: -Αυτός που αφήνει την Αθήνα καλύτερο μέρος από ό,τι το βρήκε…»!
Εν κατακλείδι και στο δια ταύτα: Όταν βλέπεις σπιθαμιαίου εκτοπίσματος πολιτικούς να ακκίζονται ποιος θα τύχει της εύνοιας των συγγενών των «εθνικών ηγετών» (θυμηθείτε τα προεκλογικά παρατράγουδα), άλλους να επικαλούνται το DNA τους στο γενεαλογικό τους δέντρο ή σπασμωδικές κινήσεις όπως αυτή της ηγεσίας του ΔΗΣΥ ενόψει βουλευτικών, με τη φετινή σύσσωμη σχεδόν παρουσία στο μνημόσυνο του Γρίβα, κατανοείς πλήρως το νηπιακό στάδιο της κυπριακής πολιτικής σκηνής. Το τελευταίο δε παράδειγμα, αν και δεν ξεφεύγει της διχασμένης προσωπικότητας που ανέκαθεν παρουσίαζε ο ΔΗΣΥ -με ουσιαστικές όμως διαφορές τον χρόνο, τα πρόσωπα και τις συνθήκες- αποτελεί κραυγαλέο δείγμα αφέλειας, μάλιστα επιπέδου εκείνου του Αβέρωφ με το παραλήρημα στην Έμπα, το καλοκαίρι του 2022, το να πιστεύεις ότι θα καρπωθείς, ενώ στην πραγματικότητα διαρκώς θα σύρεσαι από σκόντο σε σκόντο μέχρι να αποσυντεθείς πλήρως και να αντικατασταθείς.
