Μια πρωτότυπη ερμηνευτική προσέγγιση της τέχνης του δρόμου στις Πράσινες Γραμμές που χωρίζουν τη Λευκωσία, τη Βηρυτό και την Ιερουσαλήμ, που σε κάποιες περιπτώσεις λειτουργεί ως…πράξη λήθης και σε άλλες ως πράξη μνήμης, παρουσίασε ο δρ Πάνος Λεβέντης, Επισκέπτης Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick, στη διάλεξη του της 20ης Νοεμβρίου 2024 στο Πανεπιστήμιο Frederick στη Λευκωσία. Είπε ότι από τη μια, «επιβάλλονται, με δημιουργικές δράσεις, πολιτικές διαγραφής της πραγματικότητας των Πράσινων Γραμμών, ενώ από την άλλη, δράσεις τοπικών δημιουργών, χρησιμοποιούν το γκράφιτι και την τέχνη του δρόμου κοντά στις Πράσινες Γραμμές, όχι σαν πράξεις λήθης ή κατευνασμού, αλλά αντίστασης και μνήμης».
Όπως μου είπε ο πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick Καθηγητής Βύρων Ιωάννου, που συνδιοργάνωσε την εκδήλωση μαζί με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Κύπρου, «από την έρευνα του δρα Πάνου Λεβέντη προκύπτει μια διαφοροποίηση μεταξύ της Βηρυτού από τη μια και της Λευκωσίας με την Ιερουσαλήμ, από την άλλη. Στη δεύτερη περίπτωση, τα χωρικά αποτυπώματα της σύγκρουσης έχουν «ιεροποιηθεί» και «ηρωοποιηθεί», με αποτέλεσμα η καλλιτεχνική έκφραση να είναι πιο «προσεκτική» και πιο συντηρητική, σε σύγκριση με τη Βηρυτό που δείχνει πιο φιλελεύθερη, πιο τολμηρή, με χιούμορ, στωικότητα και ίσως μεγαλύτερη διάθεση να ξεπεραστεί το παρελθόν».
Ο Καθηγητής Ιωάννου πρόσθεσε ότι η διάλεξη του δρα Λεβέντη και η όλη εκδήλωση, «επιχείρησε να δείξει πως ο κτισμένος χώρος, μπορεί να αποτελέσει ένα υπόβαθρο καλλιτεχνικής έκφρασης της άποψης ή της διαμαρτυρίας, μεταδίδοντας ευκολότερα μηνύματα που δεν θα μπορούσαν να εκφραστούν διαφορετικά, με τόση αμεσότητα». Σε κάθε περίπτωση, μπορεί κανείς να διαφωνεί με την προσέγγιση του δρα Λεβέντη για το συγκεκριμένο θέμα, αφού, όπως είπε και ο ίδιος, «η ερμηνεία μου πιθανόν να μην ευθυγραμμίζεται ακριβώς με την ιδεολογική, ιστορική, αρχιτεκτονική, ή αισθητική κοσμοθεωρία όλων μας. Όμως πιστεύω – πρόσθεσε – πως ο κόσμος μας προχωρεί, μόνο όταν ακούγονται, με σεβασμό και πνεύμα διαλόγου και συνεργασίας, διαφορετικές γνώμες, ερμηνείες και βιώματα. Μπορούμε να ελπίζουμε πως θα φτάσουμε σε μια Αλήθεια (κεφαλαίο Α), μόνο με το να μοιραζόμαστε τις πολλαπλές μικρές μας αλήθειες».
