Για το εσωτερικό χάος και την καταστροφικότητα που κυριαρχεί σε άτομα όπως ο Σαουδάραβας ψυχίατρος Taleb Al Abdulmohsen, που στις 20 Δεκεμβρίου 2024 σκότωσε πέντε άτομα και τραυμάτισε άλλα διακόσια, στη χριστουγεννιάτικη αγορά της πόλης Magdeburg (Μαγδεμβούργου) της ανατολικής Γερμανίας, μου μίλησε η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια στο Λονδίνο δρ Χριστίνα Λακερίδου Wieland. «Αν δεν ελέγχουμε το στοιχείο της καταστροφικότητας μέσα μας – μου είπε – καταλήγουμε να την προβάλλουμε σε έναν «εχθρό» που κατασκευάζουμε ακριβώς για να αρνηθούμε αυτό το στοιχείο. Και, φυσικά, ο εχθρός μοιάζει με το μέρος του εαυτού μας, που απαρνούμαστε!». Με αφορμή την επίθεση στο Μαγδεμβούργο, μου μίλησε επίσης η ψυχίατρος δρ Λουϊζα Βερεσιέ, που αναφέρθηκε στο συγκλονιστικό βιβλίο «Faces of the enemy» του Αμερικανού κοινωνικού ψυχολόγου Sam Keen, που εκδόθηκε το 1986 και στο ομώνυμο ντοκιμαντέρ, όπου ανιχνεύεται ψυχαναλυτικά η εθνικιστική και θρησκευτική βία.
Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει συνέντευξη που ο Αμερικανός ισοβίτης κατάδικος David Rice, σήμερα 67 χρονών, φυλακισμένος στις ΗΠΑ από το 1986, έδωσε εκείνη τη χρονιά στον Sam Keen από το κελί της φυλακής του, για τους λόγους που τον ώθησαν να σκοτώσει μια τετραμελή οικογένεια στο Σιάτλ την παραμονή Χριστουγέννων 1985, χωρίς να γνωρίζει κανέναν από αυτούς προσωπικά. Είχε εισβάλει στο σπίτι του δικηγόρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων Charles Goldmark, 41 χρονών, και με την απειλή ψεύτικου πιστολιού, έδεσε και φίμωσε τον δικηγόρο, τη σύζυγό του Annie, 43 και τους γιους τους, Derek 12 και Colin 10 χρονών και στη συνέχεια τους κτύπησε με σίδερο και με μαχαίρι, μέχρι θανάτου, γιατί στο διαταραγμένο του μυαλό, ήταν «εχθροί» που έπρεπε να αφανιστούν.
Ο δολοφόνος ήταν τότε ένας άνεργος οξυγονοκολλητής, επηρεασμένος από την ακροδεξιά προπαγάνδα και έχοντας τη λανθασμένη εντύπωση ότι ο Charles και η Annie Goldmark ήταν…Εβραίοι και κομμουνιστές. Είχε τη διεστραμμένη ιδέα, ότι ο ίδιος ήταν ένας «στρατιώτης» του «καλού», με αποστολή ζωής να «καθαρίσει» την Αμερική από την επικίνδυνη «βρομιά» του ιουδαϊσμού και του κομμουνισμού, που στις φαντασιώσεις του, ευθύνονταν για τις προσωπικές αποτυχίες του, αλλά και για όλα τα «κακά» της αμερικανικής κοινωνίας. Σημειώνω ότι παρακολούθησα το ντοκιμαντέρ αυτό πριν δέκα χρόνια, στις 4 Απριλίου 2015, όταν προβλήθηκε στο Σπίτι της Συνεργασίας στη Λευκωσία, στο πλαίσιο επιστημονικής ημερίδας του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών.
Βασική ομιλήτρια στην ημερίδα, που διερεύνησε το φαινόμενο του εσωτερικού φασισμού και της καταστροφικής βίας – ατομικής και συλλογικής – ήταν η ψυχοθεραπεύτρια Χριστίνα Wieland, που είχε έρθει στη Λευκωσία από το Λονδίνο, για να παρουσιάσει το βιβλίο της, με τίτλο: «The Fascist State of Mind and the Manufacturing of Masculinity» («Η Φασιστική Νοητική Κατάσταση και η Ψυχική Δόμηση της Αρρενωπότητας»).
Στη διάρκεια της συνέντευξης στον Sam Keen, ο David Rice παραμένει ανέκφραστος και ατάραχος, καθώς περιγράφει τα θύματά του, όχι ως ανθρώπους (τους οποίους έτσι κι αλλιώς δεν είχε δει ποτέ προηγουμένως), αλλά σαν αφηρημένες, αρνητικές έννοιες. «Επίθεση εναντίον του εαυτού του, που είχε ήδη πεθάνει», είναι η ψυχαναλυτική ερμηνεία που απέδωσε στο έγκλημα του David Rice, ο ψυχαναλυτικός ψυχοθεραπευτής μ. Σώτος Μιχαήλ, τότε πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών (ο Σώτος πέθανε τον Μάρτιο 2024). Μιλώντας στην ημερίδα, είχε αναφερθεί σε μια σκηνή του ντοκιμαντέρ του Sam Keen, με μια επική κοσμική μάχη από τον κινηματογραφικό «Πόλεμο των Άστρων», όπου ο Luke Skywalker, κόβει με το σπαθί του το κεφάλι του Darth Vader – καθώς το πρόσωπο του αποκεφαλισμένου εχθρού, είναι κρυμμένο μέσα στη σιδερένια περικεφαλαία του, ο Luke Skywalker σκύβει να δει και αναγνωρίζει σοκαρισμένος ότι είναι…το δικό του πρόσωπο!
