Τώρα που βρισκόμαστε μερικά μόνο 24ωρα πριν εκπνεύσει άλλη μια χρονιά και συνηθίζουμε να κάνουμε τους απολογισμούς μας, ένα θέμα από τα πιο σοβαρά που θα πρέπει μονίμως να μας απασχολούν, είναι εκείνο της οδικής ασφάλειας. Και ειδικότερα η μάστιγα των θανατηφόρων και σοβαρών δυστυχημάτων. Οι αριθμοί και τα στοιχεία βοούν ότι έχουμε πολύ μεγάλες αποστάσεις ακόμα από το ποθούμενο, ν’ αποκτήσουμε την περιβόητη οδική συνείδηση, η οποία εν πάση περιπτώσει, δεν είναι και τόσο απλό θέμα, όπως εμφανίζεται συνήθως.

Αντίθετα, η πολυπλοκότητα του ζητήματος, σε σχέση με τους παράγοντες που επενεργούν κάθε φορά, απαιτεί ακόμα πιο σοβαρές προσεγγίσεις, ως προς τα πραγματικά αίτια και τα αιτιατά. Η υπεραπλούστευση ειδικότερα των πραγμάτων, μόνο προς την κατεύθυνση της αυστηροποίησης των ποινών, χωρίς, βέβαια, να παραγνωρίζεται η όποια λογική τους, δεν φαίνεται από μόνη της να λειτουργεί πειστικά για πραγματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Μπαίνει στην εξίσωση εδώ και η εσχάτως φανείσα καμεροποίηση του συστήματος, η οποία, επίσης από μόνη της, εγείρει τόσες και τόσες αμφιβολίες, αλλά και αμφισβητήσεις, που άπτονται ακόμα και των πραγματικών προθέσεων και διαθέσεων.

Από μόνα τους τα στοιχεία, με την έξαρση και όχι την μείωση των περιστατικών φέτος, υπαγορεύουν βαθύτερες προσεγγίσεις, που απαιτούν ανάληψη ευθυνών απ’ όλη την κοινωνία (κράτος, θεσμούς, πολίτες, οικογένεια, σχολείο κ.α.). Ακόμα και από μόνος του ο ανθρώπινος παράγοντας, ο οποίος είναι ο κυριότερος που εμφανίζεται κάθε φορά, σαν βασικότερη αιτία του κακού, απαιτεί ν’ αντικρισθεί σε βαθύτερες διαστάσεις, προκειμένου να μην βρισκόμαστε κάθε φορά στα ίδια και χειρότερα θλιβερά σκηνικά θεατές.

Ειδικότερα, όταν γίνεται λόγος για οδική συνείδηση, η οποία είναι ο μόνος αποτρεπτικός και δραστικός παράγοντας γι’ ανάσχεση της μάστιγας, όπως εξελίσσεται, προϋποθέτει ανάληψη ευθύνης από όλους: το κράτος, τους πολίτες, την οικογένεια, το σχολείο, την αστυνομία, την κοινωνία, τους θεσμούς. Εδώ κι αν η ανάληψη ευθύνης πρέπει να έχει την πραγματική της σημασία και σοβαρότητα και να μην εξαντλείται σε μια στείρα ρητορική, που συνήθως παραπέμπει σε απέκδυση ευθυνών. Να αναληφθούν πραγματικοί ρόλοι σε όλα τα επίπεδα, οι οποίοι να συνιστούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική.

Σ’ αυτή τη στρατηγική, η απώλεια ακόμα και μιας ανθρώπινης ζωής, θα πρέπει να θεωρείται αποτυχία και ν’ αντικρίζεται ως τέτοια. Αν δεν εγκύψουμε, λοιπόν, βαθύτερα επί της ουσίας και αν δεν ενδιατρίψουμε στις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, τότε κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, θα μιλούμε απλά για τα ίδια και τα ίδια. Και θα κάνουμε μάλιστα και τις ίδιες διαπιστώσεις και ίσως – το απευχόμαστε – θλιβερότερους απολογισμούς. Την ίδια στιγμή, για παράδειγμα, που σωστά υποδεικνύονται τόσα και τόσα για αίτια οδικών δυστυχημάτων, στο ίδιο το οδικό δίκτυο, οι παγίδες θανάτου συνεχίζουν να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια…

Δεν επιτυγχάνουμε ούτε και στα στοιχειώδη ακόμα, όταν μένουμε έτσι απλά σε διαπιστώσεις. Αν θέλουμε ν’ αγγίζουμε πραγματικά επί τον τύπον των ήλων σε τόσο σοβαρά ζητήματα, που ξεπροβάλλουν σαν ζωής και θανάτου…