… αν είναι ορισμός σας Χριστού τη Θεία γέννηση να (μ)πω στ’ αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλη οι ουρανοί αγάλλονται χαίρε η φύσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων κι ο Βασιλεύς των ουρανών κι ο Ποιητής των όλων.
Στις γραφές εκείνων των παλιών χρόνων, που η ίδια η παράδοση «γέννησε» τα κάλαντα που ξέρουμε και τραγουδάμε σήμερα, «άρχοντες» δεν ήταν αυτοί που σήμερα θεωρούμε ως κάτι πιο πάνω από τους υπόλοιπους. Ήταν όλοι. Πλούσιοι και φτωχοί. Ο καθένας με την οικογένεια και το μικρό η μεγάλο σπιτικό του.
Η παράδοση μας άνοιξε τον δρόμο, και μας φώτισε να τον ακολουθήσουμε. Άλλο εάν εμείς εξοκείλαμε. Προσπεράσαμε τους αδύναμους, πολλούς τους πατήσαμε κιόλας. Άλλους αφήσαμε πίσω. Με τα «συν» και τα «πλην» μας όμως, προχωρήσαμε, τρέξαμε, πέσαμε, ξανασηκωθήκαμε.
Αυτό το τελευταίο κρατώ, το «ξανασηκωθήκαμε», ως μέρος της ευχής μου προς όλους και όλες, σήμερα που γιορτάζουμε την γέννηση του Χριστού μας: Όσες φορές κι αν σκοντάψουμε κάπου και πέσουμε, να έχουμε την δύναμη να ξανασηκωθούμε. Και να συνεχίσουμε.
Όπως κάθε χρόνο, τα δώρα μου σε όσους και όσες με τιμούν με την ανάγνωση της στήλης, είναι βιβλία. Βιβλία που διάβασα φέτος. Διαβάζοντάς τα, τα γεμίζω σημειώσεις και μουντζούρες. Στην πρώτη σελίδα βάζω την ημερομηνία που το αρχίζω. Στην τελευταία, όταν τελειώνω, βάζω σε δυο-τρεις γραμμές τις σκέψεις μου για όσα διάβασα. Και πιο κάτω, το υστερόγραφο «να το προτείνω στους αναγνώστες του «Φ». Τόσο στην Χριστουγεννιάτικη έκδοση, όσο και στην Πρωτοχρονιάτικη – σε όποια μέρα κι αν συμπέσουν οι γιορτές. Λοιπόν:
Από ελληνική βιβλιογραφία:
1. Θάνου Καψάλη: Το δωμάτιο με τις μύγες (Εκδόσεις Επίκεντρο). Μια υπέροχη Ιστορία της Επιστήμης με μυθιστορηματική προσέγγιση. «Μια ιστορία συγκινητική, καθώς συμπυκνώνει το πνεύμα της περιέργειας και της συνεργασίας στην αναζήτηση της γνώσης».
2. Απόστολου Δοξιάδη: Το τηλεφώνημα που δεν έγινε (Εκδόσεις Ίκαρος). Ανάμεσα στο μυθιστόρημα και την αυτοβιογραφία, στην εξομολόγηση και την ανάλυση, το βιβλίο αυτό είναι ταυτόχρονα αφήγηση αλλά και αναφορά σε ένα πρόσωπο που, ενώ παίζει τον κυριότερο ρόλο στην ιστορία, κρύβεται συστηματικά από τον συγγραφέα και τον αναγνώστη.
3. Νικόλα Σεβαστάκη: Καταγωγή ή Οι Ιστορίες των Άλλων, Εκδόσεις Πατάκη. Ένα μυθιστόρημα για τις αποσιωπήσεις της Ιστορίας και το πώς τα τραύματα περνούν από γενιά σε γενιά, για το δέος προς το παρελθόν που μπορεί να γίνει βρόγχος ή εφαλτήριο, για την αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας μέσα από τις ιστορίες των άλλων».
4. Μίμη Ανδρουλάκη: Ποιος το ξέρει; Ποιος το ξέρει; – Το τελευταίο, και εύχομαι όχι το ύστατο μυθιστόρημα του άλλοτε φοβερού παιδιού της Αριστεράς, και τώρα πλέον καταξιωμένου συγγραφέα. Ένα βιβλίο που, πραγματικά, όπως λέει κι ο συγγραφέας, ταράσσει τις εφησυχασμένες συνειδήσεις, ρίχνει την τελευταία «μποτίλια στο πέλαγος» και σβήνει στην νοσταλγία για τις χαρές, τις εκπλήξεις και τις αγωνίες ενός νέου κόσμου χωρίς, πιθανόν, τη γενιά του συγγραφέα.
ΥΓ: Εννοεί τη λεγόμενη «γενιά του Πολυτεχνείου». Από την οποία, εν πολλοίς, έχουμε υποφέρει πολλά…
Κι από την ξένη βιβλιογραφία:
1. Celeste Headlee: Η τέχνη του να μην κάνεις τίποτα – Πώς να ξεφεύγεις από την εργασιομανία, το multitasking και άλλα δεινά… (Εκδόσεις Πατάκη).
2 Μύριελ Σπάρκ – Η Μις Μπρόντι στο άνθος της ηλικίας της – Το διάβασα ξανά, μετά από 25 χρόνια! Και σε κάθε σε κάθε σελίδα χαμογελούσα συγκινημένος! (Εκδόσεις Γράμματα).
3. Φερνάντο Αραμπούρου – Τα Πετροχελείδονα – Εκδόσεις Πατάκη – Μυθιστόρημα σχεδόν 800 σελίδων, που δεν θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου. Η υπόθεση: Ένας καθηγητής γυμνασίου, οργισμένος από τον κόσμο, αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή του. Σχολαστικός και ψύχραιμος, έχει επιλέξει την ημερομηνία σε έναν χρόνο. Δεν θα σας προδώσω τη συνέχεια. Θα πω μόνο ότι είναι ένα ένας ύμνος στη ζωή, στη φιλία και στην αγάπη, όπως γράφει ο σπουδαίος βιβλιοκριτικός Χοσέ Μαρία Ποζουέλο Ιβάνκος.
ΥΓ: Στον «Φ» Της 31/12/24, θα συμπληρώσω και με άλλα βιβλία. Το ζητήσατε!
Εικονογράφηση: Κάλαντα, πίνακας Νικηφόρου Λύτρα (1872, Ιδιωτική Συλλογή)
