Για να λέμε τις αλήθειες, εργοδότες και κυβερνήσεις θα έπρεπε να στήσουν αγάλματα στις ηγεσίες των συντεχνιών που επί μία και πλέον δεκαετία έβαλαν πλάτη και διασφάλισαν εργατική ειρήνη ώστε να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση και να μην βουλιάξουμε όλοι μαζί.
Κι αυτό την ώρα που οι μισθοί και όλα τα δικαιώματα των εργαζομένων (από ωράρια μέχρι υπερωρίες και συνθήκες εργασίας) περιορίζονταν μήνα με το μήνα, χρόνο με το χρόνο στο όνομα της κρίσης, των μνημονίων και της Τρόικας.
Για να μιλάμε πιο συγκεκριμένα, αρκεί να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στοιχεία από έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, από το σοκ του 2013 η αξία του καθαρού πλούτου των νοικοκυριών στην Κύπρο μειώθηκε κατά 40% και το ακάθαρτο εισόδημα τους μειώθηκε κατά 34,2%, σημειώνοντας την πιο μεγάλη μείωση από όλες τις χώρες.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τη Eurostat, το ωριαίο κόστος εργασίας στην Kύπρο το 2023 ήταν 20,1 ευρώ και σε ολόκληρη την οικονομία της ΕΕ ήταν 31,8 ευρώ και στην Ευρωζώνη (που είναι και η Κύπρος) 35,6 ευρώ.
Από αυτά και μόνο τα στοιχεία είναι φανερό ότι από το σοκ του 2013 εκείνοι που δεν συνήλθαν ποτέ είναι οι μισθωτοί. Και οι επιχειρηματίες συνήλθαν και οι τράπεζες και το κράτος. Όπως και οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων. Αυτοί κι αν συνήλθαν, δέστε τα ενοίκια! Οι μισθωτοί έκαναν κάποιες «προσωρινές παραχωρήσεις» (έτσι τις έλεγαν) για να ξεπεραστεί η κρίση, παραχωρήσεις ουσιαστικά από την ποιότητα της ζωής τους, και η προσωρινότητα έγινε καθεστώς.
Αυτό συνέβη και στις επιχειρήσεις του έτοιμου σκυροδέματος όπου είδαμε την πρώτη σοβαρή κρίση με πολυήμερη απεργία εργαζομένων μετά από πολλά χρόνια ηρεμίας. Διότι, έγινε μια προσωρινή συμφωνία το 2013 για τις αμοιβές στις υπερωρίες και έντεκα χρόνια μετά αυτή η συμφωνία συνεχίζεται. Προσέξτε για ποια διαφορά μιλάμε: Με την προσωρινή συμφωνία οι εργαζόμενοι πληρώνονται τις υπερωρίες 1 προς 1,25 τις καθημερινές και τα Σάββατα, και 1 προς 1,60 τις Κυριακές. Ζήτησαν να επιστρέψουν στο καθεστώς πριν την κρίση, οι εργοδότες αρνήθηκαν και ξεκίνησαν απεργία. Ο υπουργός Εργασίας πρότεινε: 1 προς 1,4 τις καθημερινές, 1 προς 1,7 τα Σάββατα και 1 προς 2 τις Κυριακές.
Ελπίζω να είναι κατανοητοί οι αριθμοί, πάντως μιλάμε για πολύ μικρές διαφορές και χωρίς να μπαίνουμε στις «λεπτομέρειες» του κλάδου το γεγονός είναι ότι όλοι όσοι επλήγησαν από την οικονομική κρίση έκαναν βήματα -πολλοί έκαναν άλματα- προς τα μπρος -φυσικά και ο κλάδος των κατασκευών- αλλά πάρα πολλοί εργαζόμενοι έμειναν στάσιμοι σε εκείνη την προσωρινότητα και τις θυσίες που έκαναν για να σωθεί ο τόπος. Ο τόπος σώθηκε, οι εργαζόμενοι ακόμα.
Ενδεικτικό ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο η Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε στοιχεία που έδειχναν στην Κύπρο το 2023, βρισκόταν «σε κίνδυνο φτώχιας» το 13,9% του πληθυσμού που ζει σε νοικοκυριά ή 127.236 άτομα καθώς το ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα τους ήταν ίσο ή κάτω από €11.324 ετησίως. Συνολικά, το 28% του πληθυσμού ή 256.951 άτομα βρισκόταν στην «Κατώτερη Εισοδηματική Τάξη», με ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα κάτω από €14.155 τον χρόνο.
Αυτή η πολυήμερη απεργία των εργαζομένων στο σκυρόδεμα είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών των δεδομένων και δεν έχει καμιά σχέση με τις απεργίες και τις διεκδικήσεις εργαζομένων τις δεκαετίες πριν από την οικονομική κρίση. Σήμερα, είναι μόνο ζήτημα επιβίωσης. Δουλεύουν και Σαββατοκύριακα οι άνθρωποι, και μέρα και νύχτα, γιατί χρειάζονται να συμπληρώνουν ένα εισόδημα επιβίωσης, όχι πολυτέλειας.
Επειδή, λοιπόν, κυβερνήσεις και εργοδότες (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ, Σύνδεσμοι Εργολάβων) δεν έστησαν άγαλμα στις συντεχνίες για την εργατική ειρήνη που προηγήθηκε, δεν έδειξαν έμπρακτα να την εκτιμούν πάντως, όφειλαν τουλάχιστον να υποδείξουν στα μέλη τους ότι οι εργαζόμενοί τους δεν είναι εχθροί για να τους κάνουν μέχρι και ανταπεργία, και όχι επί μέρες να εκβιάζουν δημοσίως τους απεργούς για τον κίνδυνο να καταστραφεί όλη η οικοδομική βιομηχανία λόγω της απεργίας τους. Ας ξανασκεφτούν όσα προηγήθηκαν αν θέλουν να διασφαλίσουν μελλοντική εργατική ειρήνη. Γιατί κάποια στιγμή το ποτήρι θα ξεχειλίσει και σε άλλους κλάδους.
