Η εμβληματική ατάκα των αθανάτων από το «Highlander» θα μπορούσε να ισχύει και για την περίπτωση των διεκδικητών του πολυπόθητου τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2030. Κυριολεκτικά, τον τίτλο θα τον πάρει μόνο ένας. Το ζητούμενο όμως είναι να κερδίσουν όλοι.
Πρόκειται για κατάσταση win-win για τους συμμετέχοντες, γι’ αυτό και ο «Φ» αποφάσισε να δώσει βήμα στους δημάρχους των πέντε υποψήφιων πόλεων της Κύπρου, κατά σειρά τους Ανδρέα Βύρα (Λάρνακα), Παντελή Γεωργίου (Κούριο), Χρίστο Ζανέττου (Αγία Νάπα), Γιάννη Αρμεύτη (Λεμεσός) και Χαράλαμπο Προύντζο (Λευκωσία).
Η σειρά συνεντεύξεων ολοκληρώνεται σήμερα με τον Δήμαρχο Λευκωσίας. Από πλευράς μας, δώσαμε ιδιαίτερο βάρος στην ισότιμη προσέγγιση όλων των υποψηφίων, δίνοντας τους τον ίδιο χώρο στην εφημερίδα και επιλέγοντας παρόμοιο ύφος και είδος ερωτήσεων, ανάλογα με τις εκκρεμότητες και τις ιδιαιτερότητες κάθε πόλης. Στο τέλος αφήσαμε τους δύο νεοεκλεγέντες δημάρχους, ενώ ξεκινήσαμε από τους δύο πιο «παλιούς». «Αδικήσαμε» ίσως λίγο τον Χρίστο Ζανέττου, που είναι μόνος που δεν έγινε cover story στο ένθετο, διότι η δημοσίευση συνέπεσε με την εβδομάδα που η επικαιρότητα είχε… άλλη γνώμη, μετά την επανεκλογή Τραμπ.
Επιμένω στην ισότιμη μεταχείριση, διότι αυτή ήταν και η λογική των συνεντεύξεων, να δώσουν την ευκαιρία σε όλους να αναπτύξουν το όραμα και τη στρατηγική τους, αλλά, αν θέλετε, να κινητοποιηθούν κιόλας και κυρίως να αλληλοκινητοποιηθούν ώστε η προσπάθεια να πιάσει τόπο για όλους. Πέρα από τη δεοντολογία, αυτή η ισότητα είναι επίσης σημαντική, επειδή επιτρέπει να συγκριθούν τα δυνατά σημεία των πόλεων και να αναδειχθούν οι ιδιαιτερότητες τους, να ενισχυθούν μέσα από τον διάλογο και να εντοπιστούν εκείνα τα χαρακτηριστικά που τους καθιστούν σοβαρούς διεκδικητές του τίτλου.
Το ζητούμενο είναι η ευθυγράμμιση των στόχων και η συνεπής προσπάθεια όλων να αναδείξουν το όραμά τους για το 2030. Κάθε δήμαρχος είχε την ευκαιρία να αναδείξει τη μοναδικότητα της πόλης του, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, τις λύσεις που προτείνει. Η παρουσίαση σχεδιασμών και στόχων δεν είναι μόνο για την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, που θα παραλάβει τα bidbook στις 13 Δεκεμβρίου για να αξιολογήσει τις προτάσεις, αλλά και για την ίδια την κοινωνία που εμπλέκεται στη διαδικασία. Η οποία κοινωνία έχει την ευκαιρία να κρίνει πόσο υπεύθυνα και συνειδητά αντιμετωπίζουν τη διαδικασία οι πόλεις, αλλά και πόσο ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο είναι το όραμά τους για το 2030. Προσωπική μου εκτίμηση, έχοντας μιλήσει κατ’ ιδίαν με όλους, είναι πώς κάθε πόλη ανεξαιρέτως έχει τις δικές της πιθανότητες και τη θέληση να τις εξαντλήσει.
Ναι, στο τέλος μία μόνο θα φέρει τον τίτλο, αλλά η σημασία της διαδικασίας δεν περιορίζεται σε αυτή τη μία. Αντίθετα, η διαδρομή μέχρι την επιλογή του νικητή λειτουργεί ως μοχλός ανάπτυξης και πίεσης για όλες, επιβεβαιώνοντας ότι είναι μια παρτίδα όπου όλοι μπορούν να είναι νικητές. Κι αυτό δεν είναι σχήμα λόγου. Σε μερικές εβδομάδες, με την ολοκλήρωση της προεπιλογής, από τις πέντε πόλεις θα μείνουν δύο ή τρεις. Αυτές θα έχουν την ευκαιρία να επεκτείνουν και να εμπλουτίσουν τους σχεδιασμούς τους για τουλάχιστον έναν χρόνο ακόμη.
Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι το τέλος για όσες μείνουν εκτός νυμφώνος. Δεν το λέω εγώ. Οι ίδιοι οι Δήμαρχοι το τόνισαν χρησιμοποιώντας περίπου παρόμοια λόγια. Κάτι σαν «η διεκδίκηση είναι μόνο η αφορμή» και «αυτό έπρεπε να γίνει ούτως ή άλλως». Σωστά. Αλλά αυτό μένει να φανεί και στην πράξη.
Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα είναι κάτι παραπάνω από ένας τίτλος- είναι μια κοινή προσπάθεια για την ανάπτυξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη δημιουργία ενός πιο ενωμένου και δημιουργικού μέλλοντος. Οι διεκδικητές αποκτούν σημαντική εμπειρία στη διαχείριση μεγάλων πολιτιστικών πρότζεκτ και στη διασύνδεση με ευρωπαϊκούς θεσμούς. Και ακόμη, έχουν την ευκαιρία να αναστοχαστούν την πολιτιστική τους ταυτότητα, να αναπτύξουν συνεργασίες, να ενισχύσουν την τοπική τους οικονομία μέσω του τουρισμού και της πολιτιστικής παραγωγής.
Από τη συμμετοχή στην προετοιμασία του bidbook έως τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις και στρατηγικές πολιτιστικής ανάπτυξης, οι δήμοι αναγκάζονται να αναλύσουν και να ενδυναμώσουν τη θέση τους. Αυτό, ανεξαρτήτως του τελικού αποτελέσματος, αποτελεί κερδοφόρο εγχείρημα για όλους.
Η τελική αναμέτρηση κρύβει ένταση, αλλά το ζητούμενο είναι η αλληλοστήριξη και η συλλογική πρόοδος. Το σίγουρο είναι ότι ούτε η ολοκλήρωση του διαγωνισμού θα αποτελεί κάποια κατάληξη για κανέναν, νικητή ή όχι. Θα αποτελεί την αρχή μιας σειράς ενεργειών που μπορούν να μεταμορφώσουν το πολιτιστικό τοπίο της Κύπρου, ανεξαρτήτως του ποια πόλη θα στεφθεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα.
Στο τέλος, κερδίζει η δημιουργικότητα, ο πολιτισμός και οι άνθρωποι που εργάστηκαν για το κοινό καλό. Η διαδικασία είναι συναρπαστική και θα έχεις να ανατρέχεις για χρόνια στην προεργασία, αν την πάρεις σοβαρά και την κάνεις σωστά.
Ελεύθερα, 1.12.2024