Στη διάρκεια του τελευταίου Εθνικού Συμβουλίου, κατά τη συνεδρία του οποίου ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε σε έκταση την πολιτική ηγεσία για το δείπνο της Νέας Υόρκης, έγινε αναφορά και στην πρόταση για τα τρία τραπέζια που μπορεί να στηθούν και να βοηθήσουν τις συζητήσεις στο Κυπριακό. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης με δηλώσεις του την επομένη της συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου έσπευσε να διευκρινίσει ότι η συγκεκριμένη πρόταση ήταν δική του.
Και όπως μάθαμε, στη διάρκεια του δείπνου και στην εμμονή του Ερσίν Τατάρ για τετραμερή ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης πάνω σ’ ένα κομμάτι χαρτί σχεδίασε τα τρία τραπέζια και ποια θα ήταν η σύνθεσή τους. Στο πρώτο τραπέζι θα είναι ο ίδιος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης μαζί με τον εκπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών, στο δεύτερο θα βρίσκονται και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα-Τουρκία-Βρετανία) και στο τρίτο θα βγει εκτός η Βρετανία.
Η σύνθεση αυτή έγινε στη βάση της θεματολογίας που θα συζητήσουν οι εμπλεκόμενοι και προφανώς ήταν στη βάση ενός ορθολογισμού. Στο πρώτο τραπέζι θα συζητηθεί η διακυβέρνηση, και όπως γινόταν διαχρονικά αυτή τη πτυχή του Κυπριακού τη συζητούσαν για χρόνια οι δύο ηγέτες μόνοι τους χωρίς άλλη εμπλοκή. (Εντάξει η Τουρκία μπορεί να εμπλεκόταν με το δικό της τρόπο, αλλά δεν ήταν στο τραπέζι για να έχει άμεση εμπλοκή).
Στο δεύτερο τραπέζι, η συζήτηση για το θέμα των εγγυήσεων, λογικό είναι να υπάρχει η ίδια σύνθεση όπως και όταν είχε συνομολογηθεί η συγκεκριμένη συνθήκη προς της κυπριακής ανεξαρτησίας. Και προέκυψε κι ένα τρίτο τραπέζι για να συζητηθεί το θέμα της ασφάλειας χωρίς τους Βρετανούς. Λογικό, από την ώρα που η Βρετανία εδώ και δεκαετίες φρόντισε να βγάλει τον εαυτός της εκτός κάδρου σ’ ό,τι αφορά την ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας της ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από την ώρα που η Βρετανία βγήκε εκτός κάδρου στα θέματα ασφάλειας λογικό είναι η συζήτηση να γίνεται ανάμεσα στους υπόλοιπους.
Η πρόταση (κι ας μην κρίνουμε ποιος την κατάθεσε αλλά το περιεχόμενό της) μπορεί να δώσει μια βάση για μπορούν γίνουν συζητήσεις, συνομιλίες και διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Μια πρόταση η οποία εάν υλοποιηθεί μπορεί να δώσει κάποιο αποτέλεσμα, φτάνει βεβαίως οι εμπλεκόμενοι να θέλουν να πετύχουν κάποιο αποτέλεσμα.
Ο Ερσίν Τατάρ έσπευσε πάντως να απορρίψει τη συγκεκριμένη πρόταση, προφανώς γιατί προέρχεται από την ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά και γιατί προφανώς ο ίδιος δεν δύναται να διαπραγματευτεί ο,τιδήποτε. Υποστήριξε πως αν γίνει κάτι τέτοιο τότε θα σημαίνει συνολική διαπραγμάτευση. Ζήτησε η σύνθεση να είναι μόνο 4+1, δηλαδή να είναι εκτός η Βρετανία και να είναι μόνο οι δύο κοινότητες και οι “μητέρες πατρίδες”.
Ο Τατάρ προφανώς και δείχνει μια αδυναμία στο να συζητήσει το Κυπριακό και γι’ αυτό δεν θέλει να συζητηθούν όλα τα ζητήματα. Θέλει να συζητηθούν από την Τουρκία και να του πουν τι θα κάνει μετά. Ούτως ή άλλως αυτό κάνει πάντα η Τουρκία σε μια πολυμερή σύναξη. Είτε μιλήσει είτε δεν μιλήσει ο Τατάρ το ίδιο θα είναι. Εκεί μιλά μόνο η Τουρκία. Όλοι θυμούνται τον Ακιντζί στο Κραν Μοντάνα το 2017 ο οποίος το μόνο που έκανε ήταν να συμφωνεί με τον Τσαβούσογλου.
Ο Τατάρ είπε πως ο ΓΓ άκουσε την πρόταση και δεν μίλησε. Αυτό όμως δεν είναι πρόβλημα. Προσφέρει μια ευκαιρία στην ελληνοκυπριακή πλευρά και άλλους εμπλεκόμενους να κινηθούν προς τον Αντόνιο Γκουτέρες και να τον πείσουν ότι αυτή η πρόταση προσφέρει μια καλή βάση προκειμένου να καθίσουν κάτω όλοι οι εμπλεκόμενοι και να μιλήσουν ώστε να μπορεί να το Κυπριακό να κινηθεί και πάλι προς τα εμπρός.
Είναι, λοιπόν, μια πρόταση με περιεχόμενο που μπορεί να βοηθήσει τη διαδικασία. Ας μην αναλωθούν κάποιοι το ποιος την κατέθεσε και γιατί και ας κοιτάξουν την ουσία: μπορεί ή όχι να βοηθήσει; Εάν μπορεί (που πιστεύουμε ότι μπορεί) τότε προχωρούν προς την υλοποιήσει.
