Το 2008 η Τουρκία είχε δέκα πρεσβείες σε αφρικανικές χώρες. Σήμερα διαθέτει πρεσβείες και προξενεία σε 44 από τις 54 χώρες της ηπείρου, ενώ με 30 από αυτές έχει συνάψει διπλωματικές, εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες.
Συνήθως το ενδιαφέρον για τις τουρκικές δραστηριότητες στην Αφρική περιστρέφονται γύρω από τη Λιβύη και το περίφημο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Όμως, αυτό είναι μόλις ένα πολύ μικρό κομμάτι της εικόνας, η οποία ολόκληρη αποκαλύπτει πως τα τελευταία χρόνια η Άγκυρα συστηματικά και μεθοδικά έχει απλωθεί κυριολεκτικά παντού στην Αφρική.
Η Τουρκία διεκδικεί μερίδιο από μεγάλους παίκτες στην περιοχή όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ρωσία και εκμεταλλεύεται τη μείωση της επιρροής πρώην αποικιακών δυνάμεων κυρίως της Βρετανίας και της Γαλλίας, άλλοτε σε συνεργασία και άλλοτε ανταγωνιζόμενη με οικονομικές περιφερειακές δυνάμεις όπως το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η Τουρκία προσεγγίζει αυτές τις χώρες που δεν έχουν ξεπεράσει το τραύμα της αποικιοκρατίας με την αρχή του σεβασμού της κυριαρχίας. Όπως ανέφερε ο Wamkele Mene, γενικός γραμματέας της Αφρικανικής Ηπειρωτικής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών, «έρχεται χωρίς αποικιοκρατικές αποσκευές. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα».
Επιπλέον, δεν κουνά το δάχτυλο στις άλλες χώρες μιλώντας για δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα. Πώς να κάνει κάτι τέτοιο άλλωστε όταν η ίδια διαθέτει από τις χειρότερες επιδόσεις παγκοσμίως σε αυτό το ζήτημα. Χρησιμοποιεί την ήπια ισχύ της και με μεγάλες επενδύσεις διευρύνει το αποτύπωμά της στην αφρικανική ήπειρο, αποκομίζοντας σημαντικά οφέλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών της πολλαπλασιάστηκε τα τελευταία 15 χρόνια και έφτασε τα 18 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ακριβώς όπως συμβαίνει και με τη σύσφιξη των σχέσεών της με τη Σομαλία. Το τουρκο-σομαλικό μνημόνιο, που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο, παραχωρεί στην Άγκυρα αποκλειστικά δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε τρία θαλάσσια οικόπεδα, στις θάλασσες της Σομαλίας. Για τον σκοπό αυτόν θα καταπλεύσει στην περιοχή το ερευνητικό σκάφος «Oruc Reis» με πέντε πλοία συνοδείας στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου.
Επιπλέον, φιλανθρωπικά ιδρύματα, σχολεία ακόμα και ανάρπαστες «made in Turkey» σαπουνόπερες κάνουν θραύση στην ήπειρο. Πετρέλαιο, φυσικό αέριο, πολύτιμα μέταλλα όπως το ουράνιο ή το λίθιο, πώληση στρατιωτικού οπλισμού φέρνουν δισεκατομμύρια στα τουρκικά ταμεία και ταυτόχρονα αυξάνουν την επιρροή της σε ένα χώρο, τον οποίο θεωρεί περίπου ως το στρατηγικό της βάθος.
Η Τουρκία κάνει μια σημαντική διπλωματική και θεσμική διείσδυση στέλνοντας οικονομολόγους, μηχανικούς, τεχνικούς, ειδικούς της ενέργειας και φυσικά στρατιώτες αλλά και στρατιωτικούς. Για αυτό και έχει καταστεί η νέα μεγάλη δύναμη με επιρροή στην Αφρική. Κάτι που δεν έγινε τυχαία.
