Όταν ένας άνθρωπος φτάνει στο σημείο να βρίσει τους γονείς του, ουσιαστικά είναι ως να έχει εισέλθει στην κόλαση. Όχι εκείνην την μετά θάνατον, που με ελαφρότητα επικαλούνται κάποιοι. Αυτήν στη ζωή μας, η οποία καραδοκεί ανά πάσα στιγμή για να ρουφήξει τον κάθε άνθρωπο, που οι δυσκολίες, τα προβλήματα και τα χτυπήματα μπορεί να τον κλονίσουν.
Το τι ακολούθησε του επεισοδίου όπου ο Στέφανος Τσιτσιπάς εξύβρισε με απεχθή τρόπο τον πατέρα του δεν περιγράφεται. Ένα τσουνάμι ύβρεων σε βάρος του αθλητή. Αδιαμφισβήτητα, η εικόνα του έχει πληγεί τα μάλα. Πιθανότατα ανεπανόρθωτα. Αλήθεια, όμως, είμαστε σε θέση οι τρίτοι να τον κρίνουμε ακριβοδίκαια; Γνωρίζουμε τα πάντα γι’ αυτόν και τη ζωή του ώστε να μπορούμε να τον καταδικάσουμε; Στα δικαστήρια ακόμη και για εκείνους που σκοτώνουν αναλύονται τα όποια ελαφρυντικά μπορεί να έχει ώστε να επιμετρηθούν στην ποινή που θα του επιβληθεί.
Η στήλη ξεκαθαρίζει πως δεν επιδιώκει να δικαιολογήσει τη συμπεριφορά του Τσιτσιπά. ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ! Τελεία. Άλλωστε, η αλήθεια είναι πως δεν είναι η πρώτη φορά… Εκείνο, ωστόσο, το οποίο πρέπει να μας προβληματίσει είναι η ευκολία με την οποία, ενίοτε, καταδικάζουμε μια συμπεριφορά χωρίς να γνωρίζουμε όλο το σκηνικό πίσω από αυτό.
Στην προκειμένη περίπτωση, ο Τσιτσιπάς έχει για προπονητή τον πατέρα του. Εκείνος και η μητέρα, η οποία ήταν τενίστρια, συνοδεύουν από παιδί τον Στέφανο παντού. Ας προσπαθήσουμε, με όση ενσυναίσθηση διαθέτει ο καθένας μας, να αντιληφθούμε τι μπορεί να έφερε στα άκρα τον αθλητή.
Είναι 26 χρόνων. Νέος χωρίς μεγάλη εμπειρία ζωής. Και, όπως ο κάθε νέος (ας θυμηθούμε πώς σκεφτόμασταν και πώς λειτουργούσαμε σε εκείνη την ηλικία) με αυξημένη εκρηκτικότητα. Για να γίνει τενίστας κορυφής, για πολλά χρόνια έφτυσε αίμα μέσα στα γήπεδα. Με ό,τι θυσίες απαιτούνται σε τέτοιο επίπεδο. Σίγουρα δεν είχε αρκετό ελεύθερο χρόνο για παιγνίδι και εφηβική ανεμελιά όπως οι συνομήλικοι του. Σίγουρα βρίσκεται για πολλά χρόνια σε απίστευτα διαρκή πίεση, όπως αναπόφευκτα επιβάλλεται σε αγώνες αυτού του επιπέδου.
Όλα αυτά τα χρόνια, βιώνει την μέγιστη πίεση και όλες τις απαιτούμενες θυσίες, διαρκώς δίπλα στους γονείς του. Εύλογα κάποιος θα αναρωτηθεί αν αυτό είναι κακό. Εκτιμώ, πως ειδικά τα πρώτα χρόνια όταν ο Στέφανος εισήλθε στον σκληρό επαγγελματικό χώρο του τένις, το γεγονός ότι είχε τους γονείς του τόσο κοντά του, πιθανότατα να ήταν ευλογία. Ειδικά με τον πατέρα του προπονητή και την μητέρα του τέως τενίστρια να μπορεί να παίζει υποστηρικτικό ρόλο. Θα μπορούσαν να τον προστατεύσουν από τρίτους, που θα τον αντιμετώπιζαν πιθανώς με σκληρότητα ή με μειωμένο ενδιαφέρον.
Όταν, όμως, έφτασε στην κορυφή, με δύο τελικούς Γκραν Σλαμ και κάποια στιγμή νούμερο τρία στον κόσμο, έπρεπε να υπάρξει αλλαγή. Οι ίδιοι οι γονείς έπρεπε να το αντιληφθούν. Ως νέος χρειαζόταν να του δοθεί χώρος και περισσότερη ελευθερία. Κανένας σε τέτοια ηλικία δεν μπορεί να αντέξει την ασφυκτική πίεση των γονέων, ακόμη και αν τα κίνητρα είναι αγαθά. Πόσο μάλλον, όταν αυτή η πίεση είναι καθημερινή και στον επαγγελματικό του χώρο. Γίνεται αφόρητη. Οι νέοι επιζητούν να πετάξουν με τα δικά τους φτερά. Νόμος της φύσης.
Ο Στέφανος δεν αφέθηκε να πετάξει. Εμφανώς, τον έπνιξε η πίεση. Δεν γνωρίζουμε για ποιο λόγο. Υπερπροστασία; Εγωισμός; Φόβος; Τα εκατομμύρια που βγάζει και η προσπάθεια να τον ελέγξουν; Ό,τι από αυτά και αν ισχύει ήταν λάθος.
Ο Τσιτσιπάς είναι πασιφανές ότι αισθάνεται σαν το λιοντάρι στο κλουβί. Είναι κοντά στην κορυφή αλλά δεν μπορεί να την φτάσει (πιθανώς να μην την φτάσει ποτέ πλέον). Επιζητά να κατακτήσει έστω ένα Γκραν Σλαμ. Δύο φορές (2021 και 2023) όμως, έφτασε στον τελικό και απέτυχε. Νιώθει πως είναι σε ηλικιακό σημείο, που αν σε 1-2 χρόνια δεν το καταφέρει, ενδεχομένως, να μην τα καταφέρει ποτέ. Κι αυτό κορυφώνει την πίεση. Τον εξαγριώνει. Σε μια στιγμή αποτυχίας στο τερέν, όπου η αδρεναλίνη κτυπάει κόκκινο, μια έκρηξη κρέμεται από μια κλωστή. Παράλληλα, από διάφορες δηλώσεις του Τσιτσιπά που έχω παρακολουθήσει, είναι αντιληπτό ότι αισθάνεται πως οι προπονητικές γνώσεις του πατέρα του δεν μπορούν πλέον να τον βοηθήσουν να φτάσει στην κορυφή.
Ουσιαστικά τον ενοχοποιεί. Αφήνει να διαφαίνεται πως χρειάζεται έναν καλύτερο προπονητή. Εύλογο το επόμενο ερώτημα. Αυτό δικαιολογεί να βρίζει με τον χειρότερο τρόπο δημοσίως τον πατέρα του; Κάθε άλλο. Το να φτάνει ένα παιδί σε αυτό το σημείο, πρέπει να προβληματίσει και τον ίδιο και τους γονείς. Ο Στέφανος πάντοτε έβγαζε εικόνα αλαζονείας κι αυτό έχει να κάνει και με τη διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού από την οικογένεια.
Ανεξαρτήτως αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με τα προαναφερθέντα (σεβαστή η κάθε άποψη) η στήλη θεωρεί ότι ο κάθε άνθρωπος δικαιούται συγχώρεσης αν κατανοήσει το λάθος του. Ας διαβάσουμε την ανακοίνωσή του ότι ο πατέρας του δεν θα είναι πλέον προπονητής του.
«Η φιλοσοφία μας διδάσκει ότι η σοφία έρχεται μέσα από την κατανόηση των ορίων μας και την αναγνώριση των λαθών μας. Στην περίπτωσή μου, κατάλαβα ότι ήμουν λάθος να μιλήσω στον πατέρα μου με τον τρόπο που το έκανα… Η συμπεριφορά μου στο γήπεδο ήταν απαράδεκτη, και νιώθω απογοητευμένος που έφτασα σε ένα σημείο που έδειξε μια σκοτεινή πλευρά του εαυτού μου.
Ο πατέρας μου προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να με εκπαιδεύσει, να με αναθρέψει με τον σωστό τρόπο και να μου παρέχει γνώση και σοφία, τόσο μέσα όσο και έξω από το γήπεδο. Τον ευχαριστώ γι’ αυτό. Τον ευχαριστώ για τις θυσίες, τον πόνο και την ταλαιπωρία που έχει υποστεί για να κάνει αυτή την προσπάθεια να πετύχει. Από εδώ και στο εξής, ο ρόλος του θα παραμείνει εντός των ορίων του πατρικού ρόλου, και μόνο αυτού».
Πριν, λοιπόν, κρεμάσουμε τελεσίδικα τον Τσιτσιπά, ας αναλογιστούμε ότι όλοι δικαιούνται μια δεύτερη ευκαιρία… Πρότυπο αθλητή ήθους δεν είναι σίγουρα. Ο χρόνος θα δείξει αν πατώντας στην κόλαση, κατάλαβε πως πρέπει να κάνει πολλές θυσίες για να στραφεί προς τον παράδεισο.
