Δημοσιεύτηκε πρόσφατα μια ανοικτή επιστολή της κ. Ολγκίν, προσωπικής απεσταλμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Κυπριακό, προς όλους τους Κυπρίους. Η κ. Ολγκίν ανέλαβε να διερευνήσει εκ μέρους του κ. Γκουτέρες τη δυνατότητα επανέναρξης των συνομιλιών προς επίλυση του Κυπριακού. Ας παραθέσουμε τα κοινώς αποδεκτά δεδομένα:
1.Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ είναι εντεταλμένος να αναζητήσει τρόπους επανέναρξης των συνομιλιών στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ περι Κύπρου, των αρχών και αξιών του Διεθνούς Οργανισμού και του Διεθνούς Δικαίου. Αυτοί είναι οι όροι εντολής του.
2.Οι απεσταλμένοι του επι του θέματος, όπως και αν αποκαλούνται υποχρεωτικά οφείλουν να εργάζονται σε αυτά τα πλαίσια.
3.Ο ΟΗΕ οφείλει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος είναι πλήρες μέλος Κράτος της Ε.Ε. Γεγονός που έχει αποδεχτεί ο ΟΗΕ εξού και η συμμετοχή της Ε.Ε. στις διάφορες διαδικασίες και συνάξεις επί του Κυπριακού. Πολύ περισσότερο που η συμμετοχή στην Ε.Ε. είναι επιθυμία και θέση και των δύο κοινοτήτων, ε/κ και τ/κ.
4.Από το ναυάγιο των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά, η Τουρκία είναι εκείνη η πλευρά που απορρίπτει λύση εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ και συνακόλουθα ο τ/κ ηγέτης Τατάρ.
5.Τουρκία και Τατάρ βρίσκονται σε αντιδικία με τον ΟΗΕ και ολόκληρο τον διεθνή παράγοντα, όταν εκβιαστικά θέτουν ως όρο για επανέναρξη των συνομιλιών, την εκ των προτέρων αναγνώριση χωριστής κυριαρχίας στο παράνομο κατοχικό μόρφωμα το οποίο ΟΥΔΕΙΣ αναγνωρίζει. Προς τούτο υπάρχουν σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ.
6.Οι συνομιλίες για το Κυπριακό διεξάγονται εδώ και δεκαετίες στη βάση, υπό την αιγίδα και στο πλαίσιο του ΟΗΕ και των σχετικών του περί Κύπρου αποφάσεων.
7.Οι αποφάσεις του ΟΗΕ ζητούν και απαιτούν δύο πράγματα. Πρώτον την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας, ανεξαρτησία και κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας μέσον της αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων ( άρα και των τουρκικών), τον τερματισμό της κατοχής και τη ρύθμιση της βίαιης και παράνομης παρουσίας εποίκων. Αυτό είναι το ένα μέρος της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού το οποίο είναι διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής αλλά και περιφερειακής ασφάλειας. Η διεθνής πτυχή συμπληρώνεται με τα θέματα της ασφάλειας που πέραν από την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής περιλαμβάνουν και την κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων και το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης. Χωρίς όλα αυτά δεν αποκαθίσταται η εδαφική ακεραιότητα , ανεξαρτησία και κυριαρχία του Κυπριακού Κράτους. Δεν μετατρέπεται το κράτος της Κύπρου σε ένα φυσιολογικό ‘κανονικό κράτος’ όπως είπε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ.
Δεύτερον η ρύθμιση των σχέσεων των δύο κοινοτήτων στα πλαίσια του κράτους το οποίο θα προκύψει ως συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα έχει ομοσπονδιακή μορφή, στη βάση των αποφάσεων για δικοινοτική – διζωνική (δύο περιοχές) Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτή προνοείται από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. Όλες οι ρυθμίσεις θα λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ως συνάγεται από τα πιο πάνω κοινώς αποδεκτά δεδομένα το Κυπριακό δεν είναι απλώς δικοινοτική διαφορά. Οι δύο πλευρές δεν είναι μόνο η ε/κ και τ/κ κοινότητα. Πλευρά είναι και κατά κύριο λόγο η ένοχη κατοχική δύναμη Τουρκία και επίσης οι άλλες δύο Εγγυήτριες Δυνάμεις.
Όλα αυτά δεν μπορεί να διαφεύγουν της προσοχής κανενός και ιδιαίτερα του ΟΗΕ, του Γ.Γ. του Οργανισμού και των απεσταλμένων του στο Κυπριακό. Είναι γι΄ αυτό τον λόγο που ξενίζει αρνητικά το γεγονός ότι η επιστολή Ολγκίν αναφέρεται στο Κυπριακό αφήνοντας την εντύπωση ότι είναι απλά και μόνο δικοινοτική διαφορά.
Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ και οι εντολοδόχοι του δεν μπορεί να παραβλέπουν τις αποφάσεις του Οργανισμού για την Κύπρο, αλλά να ζητούν επιτακτικά να εφαρμοστούν στο Παλαιστινιακό. Δεν μπορεί να θεωρούν το Ουκρανικό θέμα εισβολής και να ζητούν αποκατάσταση της πρότερας κατάστασης, αλλά να μην επιμένουν για το ίδιο στην Κύπρο. Δεν μπορεί να αφήνουν εκτός κάδρου την κατοχική Τουρκία. Λέει π.χ. η κα. Ολγκίν ότι το Κυπριακό είναι μια «παγωμένη κατάσταση». Μάλιστα. Είναι. Δεν μπορεί όμως να μην μας λέει και ποιος είναι ο παγοποιός, όπως ορθά παρατήρησε ο Πρώην Πρόεδρος της Βουλής και της ΕΔΕΚ κ. Γιαννάκης Ομήρου. Και ο παγοποιός έχει όνομα και είναι η Τουρκία!
Στην επιστολή αυτή η κ. Ολγκίν αρχίζει με μια θετική επιβεβαίωση, λέγοντας ότι η δέσμευση της δεν έχει τερματισθεί και ότι θα συνεχίσει να σκέφτεται εναλλακτικές λύσεις για μια βιώσιμη λύση (η υπογράμμιση δική μου) και ότι παραμένει αισιόδοξη.
Στη συνέχεια ζητά από όλους τους Κυπρίους να ενθαρρύνουν και να πιέσουν τους ηγέτες τους να εργαστούν για ένα καλύτερο και ασφαλές μέλλον και ότι οι ηγέτες πρέπει να επιδείξουν βούληση και αποφασιστικότητα για πραγματική πρόοδο. Εδώ σαφώς αφήνει εκτός κάδρου την Τουρκία. Ως και η λύση του Κυπριακού εξαρτάται μόνο από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Ως και το Κυπριακό είναι απλά και μόνο δικοινοτική διαφορά.
Συνεχίζει λέγοντας ότι «είναι σημαντικό να υπάρξει απομάκρυνση από λύσεις που στο παρελθόν δημιούργησαν προσδοκίες που δεν εκπληρώθηκαν και οδήγησαν σε μεγαλύτερες διαφωνίες και προσδοκίες». Εδώ προκύπτει ένα μεγάλο ερωτηματικό ως προς το τι εννοεί. Λαμβανομένου υπόψη ότι μετά την εισβολή το μόνο ολοκληρωμένο σχέδιο λύσης που υποβλήθηκε ήταν το σχέδιο Αναν και η άλλη στιγμή που δημιουργήθηκε και ναυάγησε ήταν στο Κραν Μοντανά. Κάτι διαφορετικό από αυτά τα δύο άρα; Αλλά προς ποια κατεύθυνση; Εικάζω ότι πιθανόν αφορά τη διαδικασία αλλά πιθανόν και την ουσία. Προσθέτοντας ότι τώρα πρέπει να σκεφτούμε διαφορετικά. Αυτό το διαφορετικά είναι που εγείρει το ερωτηματικό, δεδομένης της θέσης Άγκυρας και Τατάρ για χωριστή κυριαρχία. Καλεί δε τους κύπριους να ξεπεράσουν την «ιστορία του πόνου». Καλώς. Αλλά η ιστορία του πόνου δεν εμπλέκει μόνο τους Κυπρίους.
Εμπλέκει ιδιαίτερα και κατ΄ εξοχήν από τις 20 Ιουλίου του 1974 πρωτίστως την Τουρκία! Δίνει έμφαση στην αναζήτηση δρόμων που οδηγούν στη δημιουργία εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών. Υπονοώντας των δύο κοινοτήτων πάλιν. Ναι, αλλά κεφαλαιώδες κομμάτι στη δημιουργία εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων αλλά και της ολότητας του κυπριακού λαού, είναι η σχέση του κυπριακού λαού με τις εγγυήτριες δυνάμεις. Η εμπιστοσύνη μπορεί να οικοδομηθεί μόνο αν και εφόσον με την λύση καταργηθούν οι εγγυήσεις και το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης και αποχωρήσουν τα ξένα στρατεύματα, άρα και τα κατοχικά, με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Και εφόσον μετά την λύση κανείς δεν θα έχει ρόλο επικυρίαρχου στην Κύπρο.
Στη συνέχει ορθά λέει ότι «είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να κατανοήσουμε το παρελθόν» Και προσθέτει, ορθά, ότι αυτό παρελθόν δεν πρέπει να αποτελέσει εμπόδιο για να προχωρήσουμε προς μια λύση. Να σημειώσω μόνο οτι υπάρχει ένα σημείο από αυτό το πικρό παρελθόν που μόνο με ένα τρόπο μπορεί να ξεπεραστεί. Και αυτός ο τρόπος είναι ο οριστικός τερματισμός της τουρκικής κατοχικής παρουσίας στην Κύπρο. Το πικρό παρελθόν μεταξύ των δύο κοινοτήτων θα ξεπεραστεί με μια λύση βιώσιμη, όπως και η ίδια ανάφερε, άρα λειτουργική και διαρκή και ασφαλή και για τις δύο κοινότητες και την Κύπρο ολόκληρη. Υλικό προς αυτήν την κατεύθυνση υπάρχει και είναι οι πολλές κοινά αποδεκτές συγκλίσεις. Όλα στα πλαίσια της λογικής ενός κράτους με μια και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα.
