Την ίδια ώρα που όλα τα βλέμματα στρέφονταν στις εκλογές στη Βρετανία και στη Γαλλία, μια άλλη σημαντική εκλογική αναμέτρηση είχε πραγματοποιηθεί.
Νικητής των προεδρικών εκλογών στο Ιράν αναδείχτηκε ο μετριοπαθής, αν τους συγκρίνουμε με τους υπόλοιπους σκληροπυρηνικούς πολιτικούς της χώρας, Μασούντ Πεζεσκιάν. Ένα πολιτικό και γιατρό που λίγοι πόνταραν σε αυτόν όταν εξάγγειλε την υποψηφιότητά του.
Στο εξωτερικό η νίκη του Μασούντ Πεζεσκιάν αναπτέρωσε τις ελπίδες ότι οι σχέσεις του Ιράν με τη Δύση θα μπορούσαν να βελτιωθούν και ότι η χώρα θα βγει από τον πάγο με ανοίγματα για την εκτόνωση των εντάσεων για τα πυρηνικά. Στο εσωτερικό οι σκέψεις στράφηκαν σε ένα πιο μετριοπαθές τρόπο διακυβέρνησης, καθώς προεκλογικά υποσχέθηκε να προωθήσει μέτρα για φιλελευθεροποίηση της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Τι μπορεί στ’ αλήθεια να πετύχει; Ο χρόνος θα δείξει. Είναι γεγονός πως οι εξουσίες του προέδρου στο Ιράν είναι περιορισμένες, καθώς ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είναι αυτός που κόβει και ράβει έχοντας, την απόλυτη εξουσία. Οι θεσμοί είναι υπό τον ασφυκτικό έλεγχό του και όποιος τολμήσει να σηκώσει κεφάλι το πληρώνει πολύ ακριβά.
Κανένας δεν έχει αυταπάτες πως το ιρανικό, θεοκρατικό καθεστώς έχει έστω και την παραμικρή διάθεση για αλλαγές, πόσο μάλλον για μεταρρυθμίσεις. Για αυτό και εκφράζονται πολλά αμφιβολίες για το τι στ’ αλήθεια μπορεί να κάνει ο νέος πρόεδρος, που θα ορκιστεί στις αρχές Αυγούστου.
Ωστόσο, ίσως τα πράγματα να μην είναι τόσο μαύρα. Είναι αλήθεια, πως ο Μασούντ Πεζεσκιάν στις πρώτες του δηλώσεις μετά τη νίκη του έσπευσε να επαινέσει τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, προσπαθώντας προφανώς να τον καθησυχάσει για τις προθέσεις του.
Ενδεχομένως, να προσπαθούσε να διαφυλάξει τα νώτα του. Θα ήταν άλλωστε κίνηση αυτοκτονίας να έβγαινε ανοικτά και να έλεγε οτιδήποτε άλλο.
Παρόλα αυτά, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ενώ βρισκόταν υπό κράτηση το 2022 επέκρινε την εξουσία με αφορμή το κίνημα διαμαρτυρίας για το θάνατο της Μαχσά Αμινί. Σε πολλές περιπτώσεις έδειξε πως δεν φοβάται να συγκρουστεί και να εκφράσει τις θέσεις του.
Επιπλέον, και το θεοκρατικό καθεστώς γνωρίζει πως η κοινωνία είναι έτοιμη να εκραγεί και πως κάτι πρέπει να γίνει. Είναι σαν στάχτη κάτω από τη στάχτη και μια μόνο σπίθα μπορεί να προκαλέσει ανάφλεξη ξανά. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως θα δεχτεί ουσιαστικές τομές, αλλά ενδεχομένως να είναι πιο διαλλακτικό σε κάποιες κοινωνικές αλλαγές και σε πιο ήπιους τόνους στην εξωτερική πολιτική.
Με τον Μαζούντ Πεζεσκιάν έχει φανεί μια ακτίδα αισιοδοξίας. Είναι μικρή μεν, αλλά έχει τα φόντα να εξελιχθεί σε μια νέα θετική κατάσταση.
