Πολλές φορές, για χάρη των εντυπώσεων, χάνουμε την ουσία. Το ενδιαφέρον για τα κοινά και την πολιτική ζωή των νέων, δεν έχει να κάνει με την ηλικία που θα έχει δικαίωμα ψήφου κάποιος αλλά με το πόσο τον εμπνέει η πολιτική ζωή του τόπου και οι εκπρόσωποι της.
Προχθές Τρίτη ο Επίτροπος του Πολίτη, Παναγιώτης Παλατές, παρουσίασε τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας που διεξήχθη μέσω Πλατφόρμας «Φωνή του Πολίτη» και αφορούσε τη μείωση του ορίου ηλικίας για απόκτηση δικαιώματος ψήφου από τα 18 έτη που είναι σήμερα, στα 17 έτη.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόθεση για κατάθεση νομοσχεδίου που να αφορά τη μείωση του ορίου ηλικίας στα 17 έτη, ήταν μία από τις εξαγγελίες του Προέδρου Χριστοδουλίδη, κατά τον απολογισμό του πρώτου έτους διακυβέρνησης του. Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα της έρευνας η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (59,5% που αντιστοιχεί σε 735 άτομα) διαφωνεί με τη μείωση του ηλικιακού ορίου στο δικαίωμα ψήφου, ενώ το 40.5% των συμμετεχόντων (501 άτομα) δηλώνουν πως συμφωνούν με τη μείωση του ορίου ηλικίας συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες.
Δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι το δείγμα της συγκεκριμένης ψηφοφορίας είναι απόλυτα σωστό, ούτε βέβαια η λειτουργία διαφόρων πλατφόρμων ψηφοφορίας, είναι ουσιαστικός τρόπος ενίσχυσης της Δημοκρατίας και καταγραφής της άποψη της κοινωνίας. Θα μπορούσε όμως να πει κάποιος πώς το αποτέλεσμα είναι μια ένδειξη για το πώς η κοινωνία σκέφτεται. Με βάση αυτό λοιπόν, είναι ξεκάθαρο ότι η μείωση του ορίου ηλικίας δεν είναι το ζητούμενο για αύξηση του ενδιαφέροντος των πολιτών για την πολιτική.
Ενισχυτικό αυτού είναι όμως και κάτι άλλο. Την Τρίτη, έγιναν επίσης γνωστά και τα αποτελέσματα ειδικής έρευνας του Ευρωβαρώμετρου για τη νεολαία και την Δημοκρατία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο κύριος λόγος για τον οποίο οι νέοι στην Κύπρο δεν προτίθενται ή δεν είναι σίγουροι αν θα ψηφίσουν στις επερχόμενες ευρωεκλογές στις 9 Ιουνίου είναι το ότι δεν εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του.
Σύμφωνα επίσης με την έρευνα του ευρωβαρόμετρου, η Κύπρος είχε το χαμηλότερο ποσοστό των νέων που συμμετείχαν σε πρωτοβουλίες για αλλαγή της κοινωνίας (31% στην Κύπρο, 48% στην ΕΕ). Οι πρωτοβουλίες αυτές στην Κύπρο αφορούσαν σύμφωνα με τις απαντήσεις κυρίως θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και δημοκρατίας και κράτους δικαίου, ενώ οι δύο δημοφιλέστερες απαντήσεις σε επίπεδο ΕΕ αφορούσαν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική αλλαγή.
Άρα το πρώτο και σημαντικότερο συμπέρασμα από την έρευνα είναι, ότι υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης των νέων προς την πολιτική και τους εκπρόσωπους της. Δεν είναι θέμα ηλικίας αλλά εμπιστοσύνης. Είναι ζήτημα επανακοθορισμού και επαναπροσδιορισμού της σχέσης του πολιτικού συστήματος με τους πολίτες γενικότερα και ειδικότερα με τους νέους. Γιατί υπάρχει αυτή η σχέση καχυποψίας και απογοήτευσης; Αυτό είναι που πρέπει να αναζητηθεί ως απάντηση.
Συνεπώς, και μέσα από τα συμπεράσματα του ευρωβαρόμετρου, προκύπτει ότι η ουσία δεν είναι το σε ποια ηλικία θα μπορεί να ψηφίσει κάποιος αλλά το να νιώθει ότι η πολιτική είναι αυτή που θα δώσει λύσεις στα προβλήματα της κοινωνίας.
Από την έρευνα επίσης διαφαίνεται και ένα γενικότερα ζήτημα που έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι νέοι της Κύπρου δεν συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες για ανάπτυξη διαφόρων δράσεων που στόχο έχουν την αλλαγή της κοινωνίας. Γιατί γίνεται αυτό; Επειδή η απογοήτευση τους είναι τόσο μεγάλη που θεωρούν ότι δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι και ότι δεν αξίζει να ασχολούνται; Ή μήπως δεν έχουν χρόνο για να το κάνουν;
Αυτά είναι που πρέπει να προβληματίσουν τους εκπροσώπους του πολιτικού συστήματος αλλά και γενικότερα ολόκληρη την κοινωνία αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξει κάτι. Το να μειωθεί το όριο ηλικίας στα 17 ή στα 16 έτη δεν θα αυξήσει το ενδιαφέρον των νέων για την πολιτική ζωή ή για τα κοινά γενικότερα. Εάν όμως το πολιτικό σύστημα κερδίσει την εμπιστοσύνη τους, θα αυξηθεί και το ενδιαφέρον τους.