ΜΠΗΚΕ το… νερό στο αυλάκι μετά από μια ομάδα κρατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να έχει εγείρει το θέμα της κατάργησης του βέτο. Προφανώς και υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις εντός της Ε.Ε., όποιες όμως και να είναι οι ισορροπίες, δεν πρέπει να υποτιμηθεί πως το θέμα αυτό ετέθη. Ωστόσο, για να γίνει μια τόσο μεγάλη αλλαγή θα πρέπει να υπάρχει ομοφωνία. Από την στιγμή κατά την οποία υφίσταται ακόμη το δικαίωμα της αρνησικυρίας στα κράτη-μέλη και υπάρχουν προδήλως διαφωνίες επί του θέματος, κατάργηση του βέτο δεν αναμένεται να υπάρξει.
ΓΙΑΤΙ, όμως, θέλουν κάποιοι εταίροι μας να καταργήσουν το βέτο από την στιγμή κατά την οποία είναι γνωστό πως με βάση τη Συνθήκη της Λισσαβόνας το 80% των αποφάσεων λαμβάνονται με ενισχυμένη πλειοψηφία; Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα κτίσθηκε στη βάση της ισοτιμίας κάθε κράτους-μέλους. Ανεξαρτήτως μεγέθους υπήρχε η αρχή της ισοτιμίας. Μια αρχή που κατέστησε το εγχείρημα ελκυστικό για όλους και διασφάλιζε ρόλο στους μικρούς. Ο φόβος για την ηγεμονία των μεγάλων και ισχυρών εταίρων απομακρυνόταν και διασφαλιζόταν ότι και τα μικρά κράτη-μέλη έχουν ρόλο.
ΑΚΟΜΗ και η διαδικασία πλήρους ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν καταργεί τα κράτη. Δεν καταργεί την εθνική και κρατική προέλευση του καθενός. Άλλωστε είμαστε ακόμη μακριά για να υπάρξει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, όπως την έχουν οραματιστεί οι πρωτεργάτες της. Κι αυτό φαίνεται από την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υιοθετήσει ενιαίες, κοινές πολιτικές, κυρίως στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Γεωπολιτικά η Ε.Ε. δεν διαδραματίζει κανένα ουσιαστικό ρόλο. Ακολουθεί τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αν και έχει τις δυνατότητες δεν υπάρχει κοινή συνισταμένη για αξιοποίησή τους.
Η ΚΥΠΡΟΣ είναι από τα μικρά κράτη-μέλη. Το όπλο του βέτο δεν το χρησιμοποίησε ποτέ αν και θα μπορούσε. Το αξιοποίησε ως εργαλείο προειδοποίησης στη διαχείριση διαφόρων ζητημάτων, όπου και όποτε χρειαζόταν. Όταν, όμως, φθάσει στο σημείο να ασκήσει αυτό το δικαίωμα θα το κάνει επειδή θα είναι ανάγκη, θα κρίνεται εθνικά επιβαλλόμενο. Γιατί διαφορετικά θα έχουμε αρνητικές επιπτώσεις στα συμφέροντα μας.
ΓΙΑ τα μικρά κράτη-μέλη το βέτο διασφαλίζει την ισοτιμία και τα συμφέροντα τους. Ασφαλώς και δεν έχουν την ίδια ισχύ η Γερμανία, η Γαλλία με την Κύπρο ή την Μάλτα. Αλλά οι «μικροί» έχουν διασφαλίσεις. Είναι θέση μας πως η κατάργηση του βέτο δεν μπορεί να υιοθετηθεί με πρόσχημα την λειτουργικότητα της Ένωσης.
