Έχει η τραγωδία όρια; Έχει η βία όρια; Έχει η τρομοκρατική «ευρηματικότητα» όρια; Όχι! Ζούμε σε ένα κόσμο άνευ ορίων… Πριν 78 χρόνια τέλειωσαν οι «κανονικοί» πόλεμοι. Μετά συνεχίσαμε «μόνο» με τοπικές συρράξεις, εισβολές, κατοχές, εποικισμούς, πραξικοπήματα, καταπάτηση δικαιωμάτων, καταδίκες και ψηφίσματα που δεν τυγχάνουν σεβασμού, εγκλήματα που δεν καταγγέλλονται από όσους έχουν «μάτια κι αυτιά ερμητικά κλειστά». Η Ιστορία παραμορφώνεται, διαστρεβλώνεται, διαβάζεται αποσπασματικά. Συχνά το βιβλίο διαβάζεται (και διδάσκεται) από τη μέση…
Εκεί στη μέση του βιβλίου, μπήκε η Χαμάς στο Ισραήλ, αιφνιδιαστικά για τους περισσότερους, φαίνεται όχι για όλους. Παρακολουθείς με δέος, σε άμεση μετάδοση, με διαφημίσεις και τοποθέτηση προϊόντων. Άλλο επανάσταση, άλλο τρομοκρατία. Οι πρώτες πληροφορίες δεν άφηναν περιθώριο εντυπωσιασμού για την καλοσχεδιασμένη διείσδυση πέρα από τις γραμμές του εχθρού. Ήταν ο αποτροπιασμός από τις περιγραφές για ωμή βία εναντίον «εύκολων» θυμάτων και απαγωγές ομήρων. Αυτό δεν εξηγεί τις επίσημες κι απόλυτες τοποθετήσεις για τη νόμιμη αυτοάμυνα που ήταν «λογικό» να ακολουθήσει. Με ποια μορφή και με πόση ένταση: Και μέχρι πού θα έφτανε; Mέχρι ένα άλλο αποτροπιασμό (ακόμα και με φτωχότερη τηλεοπτική κάλυψη).
Συλλογισμοί της μορφής «του εχθρού μου ο εχθρός είναι φίλος μου» (Τουρκία – Ισραήλ) ή, το άλλο, «του εχθρού μου ο φίλος είναι εχθρός μου» (Τουρκία – Χαμάς) δεν είναι λογικοί – συχνά δεν δικαιώνονται, ίσως γιατί η βάση τους είναι ευμετάβλητη… Άλλωστε, δεν πάνε και χίλια χρόνια που πορευόμαστε διαμαρτυρόμενοι στην Πρεσβεία του Ισραήλ, όποτε συχνά το κράτος αυτό μάς έδινε την ευκαιρία. Τέτοιες ευκαιρίες υπήρξαν και αργότερα, αλλά…
Η Χαμάς δεν εκπροσωπεί όλους τους Παλαιστίνιους, ούτε κατ’ ανάγκη αυτούς που διαβιούν στη Γάζα, σε πολύ δύσκολες συνθήκες (ακόμα και στην «ειρήνη»). Μα και η κυβέρνηση του Ισραήλ δεν εκπροσωπεί όλους τους Ισραηλινούς – πρόσφατες οι μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια σε αποφάσεις του νεοκλεγέντος και πολλαπλά αμφισβητημένου πρωθυπουργού. Τελικά μέσα τον αιματηρό πόλεμο των τελευταίων ημερών, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μπορεί (μέχρι τώρα) να κερδίζει μέρος της ποθούμενης εθνικής συσπείρωσης ενώ η Χαμάς μπορεί να ηρωοποιηθεί, περισσότερο από τους μακράν της κατεστραμμένης Γάζας διαβιούντες Παλαιστίνιους και λοιπούς Άραβες. Ειπώθηκε και γράφτηκε πως η Χαμάς δεν θέλει την ειρήνη ούτε τη λύση. Μήπως τη θέλει η κυβέρνηση του Ισραήλ;
Ας πάμε 49 χρόνια πίσω. Αλόα, Μάραθα, Σανταλάρη, Τόχνη. Τρομοκράτες σκότωσαν αμάχους, γυναίκες, παιδιά και γέρους και τους έθαψαν σε ομαδικούς τάφους. Ήταν λογικό να το χρεωθούμε όλοι οι Ελληνοκύπριοι; Σωστά υποστηρίχτηκε πως δεν ευθύνεται το επίσημο κράτος γιατί επρόκειτο για τρομοκρατική συμπεριφορά μεμονωμένων ατόμων (γνωστοί κι ατιμώρητοι). Ήταν, άραγε, μια «νόμιμη αυτοάμυνα» Τουρκοκυπρίων (ούτε αυτοί το χρεώνονται συνολικά ως κοινότητα), μαζί με τον εισβολέα, να δράσουν όπως έδρασαν;
Tελικά, ποια βία είναι λιγότερο κακή; Εκείνη μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που δεν χρειάζεται δικαιολογίες κι εγκρίσεις – είναι που είναι τρομοκρατική κι ούτε που την ενδιαφέρει αν ο χαρακτηρισμός της θέλει εισαγωγικά ή όχι; Είναι, άραγε, η κρατική βία μιας συνεχιζόμενης κατοχής, ο εποικισμός (έγκλημα πολέμου) κι ο αποκλεισμός (και σε καιρούς «ειρήνης») μιας περιοχής με μερικά εκατομμύρια κάποιων γενιών προσφύγων, σαν επαναλαμβανόμενη τιμωρία;
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ έκανε σειρά δηλώσεων με το ξεκίνημα της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ. Η απώλεια ανθρώπινων ζωών και μάλιστα αμάχων και οι εικόνες ασύλληπτης βίας που μέρα με τη μέρα ξέρουμε πως προβάλλονται (κι ας μην αντέχουμε να τις δούμε) δεν επιτρέπουν τη σιωπή. Αυτή τη φορά, πρώτη ήταν η Χαμάς που ξεκίνησε τον νέο κύκλο αίματος. Μα ο κύκλος ήταν ήδη ανοιχτός! Κάνει μόνο κάποιες στάσεις για ανεφοδιασμό, συχνά με την ενθάρρυνση των ίδιων που έχουν ενεργοποιήσει τις τελευταίες στροφές του. Κατά καιρούς έρχονται κι ακάλεστοι ειρηνοποιοί. Δεν είναι απαισιόδοξος ο Γενικός Γραμματέας δηλώνοντας πως ο αριθμός των θυμάτων θα συνεχίσει να αυξάνεται, είναι απλώς ένας ανήμπορος ρεαλιστής. Ήδη οι επιθέσεις του Ισραήλ, στο πλαίσιο του χειροκροτημένου δικαιώματος «αυτοάμυνας» δεν αφήνουν ορατές προοπτικές για σταδιακή έστω μείωση της βίας. Στις 9 Οκτωβρίου, ο κ. Γκουτέρες δήλωσε και τούτο: «Η πρόσφατη εκδήλωση βίας δεν προέκυψε εν κενώ αλλά είναι το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης σύγκρουσης με 56χρονη κατοχή και χωρίς ορατό πολιτικό τερματισμό της». Αναφέρθηκε και στην Κατεχόμενη Παλαιστινιακή Περιοχή (Occupied Palestinian Territory). Όπως ακριβώς θα έλεγε (αλλά δεν λέει και δεν εξηγεί γιατί – ούτε που τον ρωτήσαμε!) «Κατεχόμενη Περιοχή της Κύπρου», κράτους μέλους του ΟΗΕ, δυο βήματα απέναντι και χωρίς τρομοκρατική συμπεριφορά…
Δεν γνωρίζουμε πόσες σελίδες έχει ακόμα το βιβλίο κι ας νομίζουμε πως είμαστε στα μισά του. Είναι κι άλλοι τόμοι που τώρα ακόμα γράφονται: Ουκρανία, Κόσοβο, Αρτσάχ, Κουρδιστάν, Συρία, Υεμένη, Κύπρος, Παλαιστίνη. Δύσκολο να έχουνε «χάπι έντ» αλλά εδώ δεν είναι μυθιστόρημα, είναι η Νέα Τάξη που κι αυτή είναι κιόλας παλιά… Μπορεί και να έχει εκσυγχρονιστεί. Το χειρότερο είναι πως την έχουμε συνηθίσει!
Υ.Γ.: Κανονικά η Κύπρος θα ΄πρεπε να δηλώσει ετοιμότητα για περίθαλψη και Παλαιστινίων αμάχων – δεν είναι τρομοκράτες…
