Έκαναν και οι δύο -Χριστοδουλίδης και Τατάρ- αυτό που είχαν εξαρχής στο πίσω μέρος του μυαλού τους, παρά το γεγονός ότι επανέλαβαν πολλάκις κατά την επίσκεψη στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της ΔΕΑ την Παρασκευή, ότι δεν ήθελαν να πολιτικοποιήσουν το ζήτημα
. Ο Ερσίν Τατάρ, δήλωσε τελικά: «Θέλω να επαναλάβω ότι έχω τις ίδιες θέσεις για κυριαρχική ισότητα και αναγνώριση. Διαφορετικά δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά. Είναι η πολιτική μου και την ακολουθώ από την ημέρα που εκλέχθηκα». Ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε πως ζήτησε από τον κ. Τατάρ να απευθυνθούν από κοινού στον ΓΓ του ΟΗΕ για να ζητήσουν κοινή συνάντηση στο περιθώριο ή μετά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο».
Σε ότι αφορά την επίσκεψη στο Εργαστήρι οι δύο ηγέτες επαναλάμβαναν διαρκώς τη σπουδαιότητα της δουλειάς που γίνεται και τη βούληση τους προς ενίσχυση της. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι ζήτησε από τον κ. Τατάρ να συνεχίσει τις προσπάθειες του στο ζήτημα λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πατέρας του ήταν μέλος της ΔΕΑ για 20 χρόνια.
Ειρήσθω εν παρόδω ο Ρουστέμ Τατάρ στενός συνεργάτης του Ραούφ Ντενκτάς διετέλεσε μέλος της ΔΕΑ από το 1984 μέχρι το 2005, περίοδο κατά την οποία άρχισαν οι μετακινήσεις ομαδικών τάφων, μεταξύ των οποίων και των Ασσιωτών στο Ορνίθι αλλά και άλλων σε Στρογγυλό, Κοντεμένο, Lapatsa Hill, Κορνόκηπο, Αγκαστίνα, Άγιο Ιλαρίωνα και αλλού. Η μοναδική είδηση που προέκυψε την Παρασκευή είναι αυτό που είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης πως πρότεινε στον Ερσίν Τατάρ, να προχωρήσει η σύσταση Επιτροπής Αλήθειας, που προτείνει ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης (στο μοντέλο της Ομάδας Αλήθειας στη Νότιο Αφρική, επί προεδρίας Μαντέλα).
Ο Πρόεδρος είπε ότι την ιδέα θα συζητήσουν οι δύο πλευρές και… ζήσε Μάη μου! Εδώ η ΚΔ έχει να παίρνει 30 εκατ. από την Τουρκία εκ μέρους των οικογενειών των αγνοουμένων που επιδίκασε το ΕΔΑΔ (13.05.2014) μέχρι να ολοκληρωθεί η αποτελεσματική διερεύνηση της τύχης όλων των αγνοουμένων και 60 εκατ. για τους εγκλωβισμένους και ουδείς ουδέν οίδε…
Το σαφές συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι όσο το Κυπριακό παραμένει άλυτο, όλες οι πτυχές του διαρκώς διογκώνονται, πάντοτε σε βάρος των χαμένων του πολέμου, τον οποίον ούτε αυτά τα Ηνωμένα Έθνη έχουν αναγνωρίσει ως εισβολή, καθώς στις εκθέσεις του Γ.Γ. του ΟΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας γίνεται λόγος για «τα γεγονότα του 1963/64 και του 1974», (the events of 1963/64 and 1974). Η πλέον δύσκαμπτη πτυχή είναι αναμφίβολα αυτή των αγνοουμένων διότι (ακόμα) επηρεάζει κατά τραγικό τρόπο τις ζωές ανθρώπων, όπως είναι οι (ζώντες) συγγενείς τους. Από το 1963 με την έναρξη «των γεγονότων», μέχρι τη συμφωνία Γλαύκου Κληρίδη και Ραούφ Ντενκτάς (31.07.1997), η οποία υπήρξε καθοριστική για τις εκταφές από τη ΔΕΑ, που άρχισαν ωστόσο τον Αύγουστο του 2006, το ζήτημα των αγνοουμένων έμεινε παγωμένο καθώς το εκμεταλλεύτηκαν πολιτικά οι δύο πλευρές περιφρονώντας αυτόματα την ανθρωπιστική του πτυχή.
Αποτέλεσμα της κατάπτυστης αυτής πολιτικής ήταν να αφήσουν δεκάδες χιλιάδες συγγενείς να υποφέρουν μη γνωρίζοντας για την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων, και ζώντας πλην του προσωπικού δράματος και οικονομικά δεινά που τους κατέστησαν δύο φορές θύματα της μέγιστης τραγωδίας που βίωσε η πατρίδα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται από τη ΔΕΑ (23.07.2023) σε σύνολο 2002 αγνοουμένων εκτάφησαν 1204 και αναγνωρίσθηκαν 1033.
Από αυτούς οι 741 είναι Ε/Κ και εναπομένουν 769 και οι 292 Τ/Κ και εναπομένουν 200. Από το 2006 και εντεύθεν το Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της ΔΕΑ, επισκέπτονταν κατά καιρούς οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων χωρίς αυτό να αποτελεί τόσο σημαντικό γεγονός όπως προβλήθηκε η συνάντηση Χριστοδουλίδη-Τατάρ της Παρασκευής. Μάλιστα την Πέμπτη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενώ δήλωσε ότι «το θέμα των αγνοουμένων είναι ένα καθαρά ανθρωπιστικό και αναμένουμε να εντατικοποιηθεί η δουλειά της ΔΕΑ, να έχουμε περισσότερα αποτελέσματα» ταυτόχρονα τόνισε, «θεωρώ τη συνάντηση σημαντική, έχει πολιτική διάσταση μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών». Δηλαδή δια του πλέον επίσημου στόματος παραδεχόμαστε ότι όπως κάναμε 30 και πλέον χρόνια, ένα άκρως ανθρωπιστικό ζήτημα όπως αυτό των αγνοουμένων, το χρησιμοποιούμε ως πολιτικό μοχλό, ελπίζοντας ότι θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες από εκεί που διακόπηκαν στο Κραν Μοντάνα!
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιμένει από τα Η.Ε. να ενεργοποιήσουν ξανά το πλαίσιο των συνομιλιών, χωρίς να λαμβάνει καθόλου υπόψιν τις θέσεις της «Ομάδας Εργασίας του ΟΗΕ, για τις εξαναγκαστικές ή ακούσιες εξαφανίσεις», που ήταν εδώ τον Απρίλη του 2022 και η οποία στην έκθεση που εκπόνησε κατέληγε:
1. στην ανάγκη αποπολιτικοποίησης του θέματος
2. γρηγορότερης προόδου στη διαδικασία αναζήτησης,
3. στα δικαιώματα των θυμάτων και των συγγενών,
4. στην παντελή απουσία ποινικών ερευνών και διώξεων για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
5. στις παρεμβάσεις πολιτικών παραγόντων για εκσκαφές σε συγκεκριμένες τοποθεσίες,
6. στα ελλείμματα σε ζητήματα αλήθειας,
7. Στην ανάγκη λογοδοσίας και αποζημιώσεων.
Αντί η κυβέρνηση να αντιδράσει σοβαρά απαντώντας με δράσεις και προτάσεις στις εισηγήσεις της «Ομάδας των ΗΕ», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πολιτικά ανέξοδα, δήλωσε πως αναλαμβάνει «την ευθύνη για όλες τις κυπριακές κυβερνήσεις από το 1974 μέχρι σήμερα». Κι επειδή το Κυπριακό έτσι όπως το κατάντησαν δεν πρόκειται να καταφέρουν με καθρεφτάκια και πολύχρωμα φτερά, να πείσουν τη διεθνή αμφικτιονία για την αξιοπιστία της πλευράς μας, ας σοβαρευτούν στο ζήτημα των αγνοουμένων και ας απαντήσουν στα Η.Ε. αλλά και σε ερωτήματα εξόχως σημαντικά και καίρια για τους συγγενείς και την ιστορία του τόπου, όπως π.χ. γιατί ο κατάλογος των αγνοουμένων δημοσιοποιήθηκε το 2000 και όχι αμέσως μετά το 1974;
