To ΤΕΠΑΚ ψάχνει καταλύματα στη Λεμεσό για να στεγαστούν οι φοιτητές του κι ένα μουσείο (το μουσείο του «Πλουμιστού Ψωμιού») παραμένει άστεγο λόγω του ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί πλέον στα ψηλά ενοίκια που ζητούνται από τους ιδιοκτήτες.
Την ίδια στιγμή, στην πόλη, όπως και σε όλη την Κύπρο, υπάρχουν περισσότερα σπίτια από ότι άνθρωποι, όπως λένε κι οι Πορτογάλοι που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Σπίτια που έχουν αγοραστεί ως μέρος χρυσών διαβατηρίων και παραμένουν άδεια και κλειστά.
Ενώ όμως στην Κύπρο με κάποιο τρόπο βολευόμαστε ακόμα, παρατείνοντας τη διαμονή στα σπίτια των γονιών που είχαν την ευχέρεια τα προηγούμενα χρόνια να αποκτήσουν ιδιόκτητη στέγη, στην Πορτογαλία οι άνθρωποι απλά μένουν στον δρόμο. Για αυτό και πιο εύκολα από εμάς, βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας δικαίωμα στη στέγαση, τονίζοντας πως δεν είναι προνόμιο αλλά δικαίωμα.
Σύμφωνα με τη Eurostat, το κόστος αγοράς κατοικίας στην Πορτογαλία έχει εκτιναχθεί κατά περισσότερο από 75% στο χρονικό διάστημα μεταξύ 2010 και 2022, ενώ οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί κατά περίπου 25%.
Οι τιμές των ενοικίων στη Λισαβόνα έχουν εκτοξευθεί κατά 65% από το 2015 και οι τιμές πώλησης ακινήτων έχουν εκτοξευθεί κατά 137% την ίδια περίοδο. Οι τιμές ενοικίων αυξήθηκαν κατά 37% μόνο πέρυσι, σύμφωνα με την Casafari, μια εταιρεία που συγκεντρώνει στοιχεία στον κλάδο των ακινήτων.
Οι βασικοί λόγοι της εκτίναξης των ενοικίων είναι, όπως και στην Κύπρο, είναι η πώληση διαβατηρίων σε πλούσιους επενδυτές και η βραχυχρόνια μίσθωση σε τουρίστες μέσω πλατφόρμων τύπου Airbnb.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τους νέους, αφού η μέση τιμή ενοικίου για ένα διαμέρισμα με ένα υπνοδωμάτιο στη Λισαβόνα ξεπερνά τα 1.000 ευρώ, ενώ ο κατώτατος μισθός είναι κάτω από 800. Σύμφωνα, μάλιστα, με κυβερνητικά στοιχεία, πάνω από το 50% των εργαζομένων είχε πέρσι μηνιαίο εισόδημα κάτω από 1.000 ευρώ.
Οι Πορτογάλοι, ωστόσο, δεν δέχονται παθητικά την κατάσταση. Τις προηγούμενες μέρες, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως νέοι, διαδήλωσαν στους δρόμους των μεγάλων πόλεων, ενώ ο Δήμαρχος της Λισαβόνας χαρακτήρισε το στεγαστικό ζήτημα «τη μεγαλύτερη κρίση στη γενιά μας». Για αυτό και εξήγγειλε προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης ευάλωτων ομάδων, διά των οποίων χορηγείται βοήθεια ίση με το 1/3 του μισθώματος. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση ενέκρινε σχέδιο που στοχεύει στην αύξηση του αριθμού των διαθέσιμων κατοικιών σε μια χώρα που έχει περίπου 730.000 κενές ή ερειπωμένες κατοικίες.
Το σχέδιο περιλαμβάνει την υποχρέωση να τεθούν προς διάθεση διαμερίσματα που είναι άδεια για περισσότερα από δύο χρόνια σε μεγάλες πόλεις καθώς και φορολογικά πλεονεκτήματα σε ιδιοκτήτες που θα θέσουν τις ιδιοκτησίες τους προς χρόνιες ενοικιάσεις.
