Από τη μια επαρχία στην άλλη υποχρεώνονται να ταξιδέψουν ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και είναι ταυτόχρονα θετικοί στον κορωνοϊό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους. 

«Η πανδημία μας θέτει προ των ευθυνών μας», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου, Μάριος Κουλούμας, εξηγώντας ότι «βρίσκουμε μπροστά μας τα προβλήματα που για χρόνια εντοπίζουμε και συζητάμε αλλά ποτέ δεν έχουν επιλυθεί».  

Η μη λειτουργία σε όλα τα νοσοκομεία, «κίτρινων μονάδων», δηλαδή «χώρων και μηχανών αιμοκάθαρσης οι οποίες χρησιμοποιούνται μόνο για ασθενείς με διάφορες λοιμώξεις, αυτή τη στιγμή με την έξαρση του κορωνοϊού ο οποίος αναπόφευκτα κτυπά και ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση δημιουργεί προβλήματα και μεγάλη ταλαιπωρία».

Ενδεικτικά, «είναι δύο πρόσφατα παραδείγματα. Το πρώτο αφορούσε ασθενή, η οποία ταυτόχρονα είχε μολυνθεί από τον κορωνοϊό και υποχρεώνονταν το προηγούμενο διάστημα να ταξιδεύει μια ή δύο φορές την εβδομάδα από την Πάφο στη Λευκωσία για να υποβληθεί σε αιμοκάθαρση, επειδή δεν υπήρχε «κίτρινη μονάδα» στην επαρχία της, και το δεύτερο, αφορούσε επίσης ασθενή θετικό στον κορωνοϊό, ο οποίος μεταφερόταν από την Αμμόχωστο στη Λάρνακα στη 1 ή στις 2 τα ξημερώματα για να εξυπηρετηθεί αλλά στη συνέχεια το τμήμα αιμοκάθαρσης δεν μπορούσε να προχωρήσει κανονικά στην εξυπηρέτηση των υπόλοιπων ασθενών που είχαν το ραντεβού τους για αιμοκάθαρση, αφού δεν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος για να «καθαρίσει» η μηχανή». 

Τα προβλήματα των μονάδων αιμοκάθαρσης αλλά και των νεφροπαθών γενικά, «προβληματίζουν πολύ έντονα την ΟΣΑΚ», ανέφερε ο κ. Κουλούμας, εξηγώντας ότι «ειδικά τώρα με την πανδημία και τα συνεπακόλουθα της, παρατηρούμε ότι τα εμπόδια για τη σωστή εξυπηρέτηση των ασθενών είναι πολλά». Ακόμα και το γεγονός ότι «στον ιδιωτικό τομέα δεν λειτουργούν μονάδες αιμοκάθαρσης, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, δημιουργεί προβλήματα διότι όλοι οι ασθενείς, παρά την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας εξακολουθούν να διοχετεύονται στον δημόσιο τομέα και αυτό σίγουρα προκαλεί και συμφόρηση και ταλαιπωρία διότι κάποιοι άνθρωποι εξυπηρετούνται αργά το βράδυ ή ακόμα και κατά τις πρώτες πρωινές ώρες, γεγονός που σίγουρα δεν τιμά κανέναν μας». 

Η λειτουργία των «κίτρινων μονάδων» σε όλα τα νοσηλευτήρια και τις μονάδες αιμοκάθαρσης, είπε ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ, «είναι όπως διαπιστώνουμε πλέον και στην πράξη απαραίτητη ενώ γενικά σε όλα τα νοσοκομεία χρειάζεται η επέκταση των υφιστάμενων τμημάτων για την καλύτερη και πιο άνετη εξυπηρέτηση των ασθενών». 

Δυστυχώς, είπε ο κ. Κουλούμας, «και κατά τις συναντήσεις μας με τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, διαπιστώνουμε ότι κάποια πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα ούτε εντός των νοσοκομείων. Δηλαδή, υπάρχουν περιπτώσεις νοσηλευτηρίων για τα οποία από τον ΟΚΥπΥ μας δίνουν διαβεβαιώσεις ότι λειτουργούν «κίτρινες μονάδες» αλλά από τα ίδια τα νοσοκομεία αυτό δεν επιβεβαιώνεται». 

Για την κατάσταση στο νοσοκομείο Αμμοχώστου, πρόσθεσε, «θεωρώ ότι τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας το προηγούμενο δεκαπενθήμερο αποδεικνύουν πέραν πάσης αμφιβολίας την ύπαρξη δυσλειτουργιών». 

Σε αρκετές περιπτώσεις, η διαδικασία της αιμοκάθαρσης, «κατά τις εκτός ωραρίου Δημόσιας Υπηρεσίας ώρες, γίνεται χωρίς την παρουσία γιατρού, αφού οι γιατροί βρίσκονται εκτός νοσοκομείων σε «καθήκον αναμονής», κάτι το οποίο δεν είναι ούτε ορθό και σίγουρα δημιουργεί ανασφάλεια στους ασθενείς μας». 

Η ΟΣΑΚ, πραγματοποίησε συναντήσεις με τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας αλλά, «θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει και εμπλοκή του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας ώστε να προωθηθεί η δημιουργία μονάδων αιμοκάθαρσης και στον ιδιωτικό τομέα». 

Ζητούν πρωτόκολλα και σωστή οργάνωση

Την περασμένη εβδομάδα τρεις σύνδεσμοι ασθενών (Σύνδεσμος Μεταμοσχευμένων Κύπρου, Παγκύπριος Σύνδεσμος Φίλων Νεφροπαθών, Παγκύπρια Οργάνωση Νεφροπαθών), πραγματοποίησαν συνάντηση, υπό την ΟΣΑΚ και κωδικοποίησαν τις θέσεις και τα αιτήματα τους. 

Στην Κύπρο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υπάρχουν αυτή τη στιγμή 580 αιμοκαθαρόμενοι ασθενείς και άλλοι 90 περιτονιακοί οι οποίοι επίσης χρειάζονται υπηρεσίες των μονάδων αιμοκάθαρσης, «ως εκ τούτου δεν μιλάμε για μερικές δεκάδες ανθρώπους αλλά για ένα αριθμό, αρκετά μεγάλο σε σχέση με τον πληθυσμό της Κύπρου», όπως επεσήμανε ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ. 

Τα προβλήματα των επηρεαζομένων ασθενών, πρόσθεσε ο κ. Κουλούμας, σίγουρα δεν περιορίζονται στη δημιουργία των «κίτρινων μονάδων» διότι «όπως διαπιστώνεται,  υπάρχουν αρκετά κενά τα οποία επιτέλους πρέπει να καλυφθούν». 

Σύμφωνα με τα όσα οι ίδιοι ασθενείς μέσω των Συνδέσμων τους αναφέρουν: 

● Οι Μονάδες Αιμοκάθαρσης θα πρέπει να στελεχωθούν με επαρκή αριθμό ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, με κατάλληλο εξοπλισμό και ποιοτικά αναλώσιμα, να υπάρχει σε κάθε βάρδια αιμοκάθαρσης ιατρός και ανάλογος αριθμός νοσηλευτικού προσωπικού.

● Πρέπει να δημιουργηθούν δομές στα δημόσια Νοσηλευτήρια στα οποία δεν λειτουργούν μονάδες αιμοκάθαρσης, ενώ στα νοσηλευτήρια που ήδη λειτουργούν Μονάδες, πρέπει να γίνει επέκταση των υποδομών για εξυπηρέτηση μεγαλύτερου αριθμού ασθενών. 

● Να δημιουργηθούν εντός των Δημόσιων Νοσηλευτηρίων οι «κίτρινες μονάδες» για μολυσματικά περιστατικά. 

● Να λειτουργήσουν μικρές ιδιωτικές Μονάδες Αιμοκάθαρσης δυναμικότητας 20 κλινών οι οποίες να είναι ελεγχόμενες με σκοπό την εφαρμογή ψηλών προδιαγραφών στην διαδικασία της Αιμοκάθαρσης.

● Προς το σκοπό αυτό, η αποζημίωση που αφορά τις αιμοκαθάρσεις και προσφέρεται από τον ΟΑΥ, πρέπει να είναι σε επίπεδο που να δημιουργεί κίνητρο για ιδιωτική πρωτοβουλία και θα εξασφαλίζει ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα των ιδιωτικών μονάδων αλλά και το περιθώριο κέρδους αφού πρόκειται για Ιδιωτικές επιχειρήσεις. 

● Πρέπει να προωθηθούν προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης του κοινού και εκπαίδευσης των ασθενών για καλύτερη αντιμετώπιση των επιπτώσεων των νεφρολογικών προβλημάτων στην υγεία και τη ζωή τους.

● Να δημιουργηθούν και να εφαρμόζονται πρωτόκολλα για διαχείριση των νεφροπαθών. 

● Να υπάρχει η δυνατότητα παραπομπής ενός ασθενή από νεφρολόγο σε μεταμοσχευτή. 

● Να προηγείται ο προμεταμοσχευτικός έλεγχος πριν από κάθε μεταμόσχευση. 

● Οι προσπάθειες να επικεντρωθούν όπου υπάρχει η δυνατότητα στη μεταμόσχευση και όχι στην αιμοκάθαρση. 

● Να διοριστεί άμεσα διευθυντής της μεταμοσχευτικής κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και να ξεκινήσει η λειτουργία της. 

● Να δημιουργηθούν πρωτόκολλα λειτουργίας των Μονάδων Αιμοκάθαρσης που θα καθορίζουν τα ελάχιστα πρότυπα λειτουργίας. 

● Στα Πρωτόκολλα θα περιλαμβάνεται η σωστή στελέχωση των Μονάδων (Ιατρικό και Νοσηλευτικό προσωπικό), ο εξοπλισμός, οι υποδομές, τα αναλώσιμα, τα φάρμακα, αλλά και τα ποιοτικά κριτήρια λειτουργίας των Μονάδων Αιμοκάθαρσης.