Βασικό γνώρισμα κάθε δημοκρατικής κοινωνίας θα πρέπει να είναι η δυνατότητα στην πράξη για (εύκολη) πρόσβαση στη Δικαιοσύνη για όλους τους πολίτες της. Το δικαίωμα της ίσης προστασίας ενώπιον της Δικαιοσύνης κατοχυρώνεται από το Σύνταγμά μας, ενώ το δικαίωμα στη χρηστή απονομή της δικαιοσύνης προβλέπεται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Σε μία σύγχρονη και προοδευτική κοινωνία, για να έχει νόημα και περιεχόμενο αυτό το δικαίωμα, θα πρέπει πρώτα και κύρια όλοι οι πολίτες να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο. Να μπορούν δηλαδή σε πρώτο στάδιο να λαμβάνουν νομική συμβουλή και στη συνέχεια, ανάλογα με τη συμβουλή, να διεκδικούν αυτό που δικαιωματικά με βάση το Νόμο τους ανήκει. Ή ανάλογα με τη συμβουλή, να προβαίνουν σε ενέργειες που θα τους προστατέψουν. Στη χώρα μας σήμερα προβλέπεται νομική αρωγή για παροχή νομικής συμβουλής και εκπροσώπησης ενώπιον Δικαστηρίου σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Οι περιπτώσεις αυτές είναι οι ελάχιστες , στη βάση υποχρεώσεων που απορρέουν για τη Δημοκρατία από διεθνείς συμβάσεις.
Υπάρχει επομένως ένα πολύ μεγάλο κενό. Αφορά είτε τομείς δικαίου που δεν περιλαμβάνονται στον περί Νομικής Αρωγής Νόμο, είτε πολίτες που δεν εμπίπτουν στα οικονομικά κριτήρια του Νόμου και παρόλα αυτά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αναζητήσουν νομική συμβουλή. Με άλλα λόγια, μία μεγάλη μερίδα πολιτών δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθεί σε δικηγόρο για να πάρει μία απλή νομική συμβουλή για ζητήματα που την αφορούν και την επηρεάζουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί συμπολίτες μας είτε να μην διεκδικούν τα δικαιώματά τους, είτε να κινούν διαδικασίες χωρίς εκπροσώπηση από δικηγόρο, οι οποίες τις περισσότερες φορές είναι από την αρχή καταδικασμένες σε αποτυχία με ότι αυτό συνεπάγεται.
Αυτό το κενό καλούνται κατά την άποψή μου να καλύψουν όσοι από τους δικηγόρους έχουν τη δυνατότητα και την θέληση να το πράξουν. Αναφέρομαι σε δυνατότητα, γιατί γνωρίζω και αναγνωρίζω ότι τα πράγματα είναι σήμερα πολύ δύσκολα για πολλούς συναδέλφους. Όπου λοιπόν υπάρχει η δυνατότητα, ήρθε η ώρα η όποια βοήθεια τυχόν μεμονωμένα δινόταν, να γίνει μέσω μίας οργανωμένης δομής. Μίας δομής με ένα άνοιγμα προς την Κοινωνία, για να καταστεί η βοήθεια πιο ουσιαστική. Μίας δομής οργανωμένης και εποπτευόμενης, για να είναι η στήριξη σωστή και αποτελεσματική. Η δομή αυτή μπορεί να πάρει τη μορφή ενός δικτύου εθελοντών δικηγόρων, το οποίο θα πρέπει να είναι κάτω από την ομπρέλα του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Ιδανικά, με την έμπρακτη στήριξη της ίδιας της Πολιτείας, μέσω π.χ. παραχώρησης κτιριακής και υλικοτεχνικής υποδομής σε υφιστάμενα κυβερνητικά κτίρια.
Θα μπορούσε κάποιος να δει την εισήγηση ως μία δυνατότητα προσφοράς υπηρεσιών της Κοινότητας των δικηγόρων πίσω στην Κοινωνία, στα πρότυπα του θεσμού της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Στη δική μου αντίληψη, στις ιδανικές Κοινωνίες η αλληλεγγύη και η στήριξη ανάμεσα στα μέλη τους είναι βασικοί πυλώνες του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα που αυτές θα πρέπει να έχουν. Η δικηγορική Κοινότητα απέχει σίγουρα αρκετά από το να είναι ιδανική. Μπορούμε όμως να ξεκινήσουμε με τα πιο απλά: Να γίνουμε καλύτεροι.
*Δικηγόρος
