Ιστορικά, σε καμία άλλη περίοδο της ανθρωπότητας, δεν άλλαξαν τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Και όχι μόνο σε ό,τι αφορά την επιστήμη και την τεχνολογία, η εξέλιξη των οποίων ήταν δραματικά γρήγορη. Αλλά και σε ό,τι αφορά τον ανθρωπισμό και την κοινωνία γενικότερα. Ακόμη και η Αναγέννηση, που έβγαλε τον κόσμο από το σκοτάδι του Μεσαίωνα, χρειάστηκε τρεις αιώνες για να πετύχει όσα πετύχαμε σε μερικές δεκαετίες για να πολεμήσουμε τον σεξισμό, τον ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία, τη διαφορετικότητα…
Γενικά, η ανθρωπότητα για δεκαετίες βρισκόταν σε άνοδο. Σε μια κατάσταση ίσως πρωτόγνωρης ιστορικά ακμής κοινωνικής ευαισθησίας, επικοινωνίας, ισότητας, ανεκτικότητας και αποδοχής. Ωστόσο, ξεχάσαμε τα φρένα. Όταν φτάσαμε στην κορυφή του βουνού, συνεχίσαμε να προχωρούμε μέχρι που πιάσαμε την κατηφόρα στην άλλη πλευρά. Η ελευθερία και η ισότητα έχουν πάψει πλέον να είναι οι στόχοι, αλλά η αφορμή. Οι ιδεολογίες έχουν αλλοιωθεί και νοθευτεί από τη δίψα για δημοσιότητα, κλικ, λάικ ή ψήφους, με την εγωκεντρικότητα να υπερσκιάζει και να λυμαίνεται το καλό του συνόλου και την εξέλιξη της κοινωνίας. Και όσοι χρειάζονται προστασία, βοήθεια και ισότητα, να χάνονται μέσα σε έναν κυκεώνα αυτοπροβολής, εκμετάλλευσης και πολιτικής σκοπιμότητας. Πλέον, αναζητούμε αγωνιωδώς τη διαφορετικότητα, όχι για να τη στηρίξουμε και να παρέχουμε ένα ασφαλές περιβάλλον, αλλά για να προβάλουμε τη δική μας ανεκτικότητα και προοδευτικότητα.
Έχουμε περάσει στην εποχή της αποθέωσης της θυματοποίησης, της υπερευαισθησίας για χάρη της δίψας για σημασία, της καταπίεσης για χάρη της ελευθερίας. Η ίδια τεχνολογία που εκτόξευσε την ποιότητα και τη διάρκεια ζωής μας, που άνοιξε τους ορίζοντές μας και διέδωσε αστραπιαία κοινωνικά μηνύματα για αλλαγή, να χρησιμοποιείται από τους κατά Ουμπέρτο Έκο «λόχους ηλιθίων» για να αποδομήσουν αγώνες δεκαετιών με υπερβολές και καμώματα. Ακούν κάτι που δεν τους αρέσει και αναμένουν να πάψει να υπάρχει, αντί να αντιμετωπίσουν και να μάθουν να χειρίζονται τα συναισθήματά τους. Δημιούργησε ο καθένας τη δική του πολιτική ορθότητα, παρεμβαίνοντας ακόμη και στην ελευθερία του λόγου, ισοπεδώνοντας κριτική και σάτιρα, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι μετατρέπονται οι ίδιοι σε καταπιεστές ελευθεριών. Περιμένουν όλοι να νοιάζονται τόσο πολύ όσο οι ίδιοι για κάτι που τους ενοχλεί. Αλλά δεν μπορείς να επιβάλεις την ευαισθησία σου.
Και το χειρότερο είναι ότι αυτή την ασυνάρτητη υπερευαισθησία και την υπερβολική ματαιοδοξία και εγωκεντρισμό προσπαθούμε να τα περάσουμε στα παιδιά μας, στις νέες γενιές, λες και πρόκειται για προσόντα που θα βοηθήσουν τα ίδια τα παιδιά και την κοινωνία του μέλλοντος. Πασχίζουμε να βγάλουμε στην κοινωνία νέους κομμένους και ραμμένους πάνω σε μια ουτοπία που δεν μπορεί να υπάρξει έξω από τη φαντασία μας. Με αποτέλεσμα να αφήνουμε τους νέους άοπλους σε έναν σκληρό κόσμο για τον οποίο ποτέ δεν προετοιμάστηκαν. Να έχουν ανατραφεί από τους γονείς τους ως μικρά πριγκιπόπουλα που νομίζουν ότι μπορούν να πετύχουν τα πάντα, γιατί ποτέ δεν δέχτηκαν πραγματική κριτική και σωστή αξιολόγηση. Να περιμένουν ότι θα ανεβούν στην κορυφή του κόσμου. Για να ενηλικιωθούν, να βγουν στην αγορά εργασίας και να βρεθούν στη δούλεψη ενός άλλου γονέα που τους λέει ότι αξίζουν μόλις κάτι περισσότερο από τον κατώτατο επιτρεπόμενο μισθό. Προστατευόμενα διαρκώς από ψυχολογική πίεση και κάθε μορφής μπούλινγκ, να το συναντούν πρώτη φορά μόλις φύγουν από το σπίτι και να αδυνατούν να το διαχειριστούν.
Έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε την πιο μορφωμένη και καλά εκπαιδευμένη γενιά στην ιστορία, που είναι παράλληλα η πιο κακοπληρωμένη στη μετά τη σκλαβιά εποχή. Να αναζητά εναγωνίως μια δουλειά κατώτερη των προσόντων της, έναντι ανταμοιβής αρκετά χαμηλής ώστε η ποιότητα ζωής της μετά βίας να ξεπερνά τον πάτο και τις προοπτικές για το μέλλον να προκαλούν απελπισία. Να δουλεύουν περισσότερο, να πληρώνονται λιγότερο, και να πληρώνουν περισσότερο για προϊόντα που κοστίζουν όλο και λιγότερο για να παραχθούν. Και να μη βρίσκονται σε ψυχολογική θέση να τα αντιμετωπίσουν όλα αυτά, όσο διεθνείς οργανισμοί και κράτη διερωτούνται για την άνοδο των κρουσμάτων κατάθλιψης και ψυχικών διαταραχών. Κάναμε μια ολόκληρη γενιά να αμφισβητεί τις ικανότητές της, την κοινωνία και ολόκληρο το σύστημα, την ώρα που δέχονται σκληρή κριτική για τη μη συμμετοχή τους στα κοινά και σε εκλογικές διαδικασίες. Και το βάρος της αποτυχίας της κοινωνικής φούσκας που έσκασε στα μούτρα των νέων, να πέφτει στους δικούς τους ώμους. Να τους επιρρίπτουν ευθύνες για τα πάντα οι προηγούμενες γενιές, οι γονείς που τους ανάθρεψαν, οι δάσκαλοι που τους δίδαξαν, οι εργοδότες που τους κακοπλήρωσαν, οι πολιτικοί που διαμόρφωσαν το όλο σύστημα. Και εμείς, τα μέλη των σοφών παλαιότερων γενιών, να συνεχίζουμε και να κλιμακώνουμε το έργο μας πάνω στη νεότερη γενιά λες και το πείραμα έχει πετύχει.
