Πτώση Τουρισμού: Κίνδυνος για αναπτυξιακό μομέντουμ

 

Απλά να αναφέρουμε πως για το 2018 οι τουριστικές αφίξεις ανήλθαν στα 3,9 εκατομμύρια μια αύξηση συγκριτικά με το προηγούμενο έτος της τάξεως του 7,8%, ενώ τα έσοδα από τον τουριστικό τομέα έφτασαν τα 2,7 δις ευρώ. Παράλληλα, να αναφέρουμε πως η συνεισφορά του τουριστικού προϊόντος στην κυπριακή οικονομία για το 2018 ανήλθε περίπου στο 13% του ΑΕΠ.

Μια σειρά από ανοικτά ζητήματα όπως είναι το Brexit, οι πτωχεύσεις αεροπορικών εταιρειών οι οποίες είχαν δρομολόγια και με την Κύπρο αλλά και η ανάκαμψη που παρουσιάζουν γειτονικές αγορές, οδηγούν στο συμπέρασμα πως ο κίνδυνος μιας πιθανής μείωσης του τουριστικού ρεύματος στην Κύπρο είναι ορατός. Αυτό το γεγονός αναπόφευκτα θα έχει αρνητικές και αλυσιδωτές αντιδράσεις για πολλούς τομείς της οικονομίας που σχετίζονται είτε άμεσα είτε έμμεσα με τον τουριστικό τομέα. Ιδιαίτερα αναμένεται να επηρεαστούν τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, οι κατασκευές, τα κέντρα αναψυχής, τουριστικά λεωφορεία και πολλά άλλα.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΚΟΤ: Πάτησαν το κουμπί εξόδου 40 άτομα
 
ΟΞΥΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Ο νέος υφυπουργός Σάββας Περδίος το έχει παραδεχτεί πως το 2019 θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τον τουρισμό μας. Σε παλαιότερες του δηλώσεις ο Σάββας Περδίος ανάφερε πως ανταγωνιστικοί μας προορισμοί όπως είναι η Τουρκία και η Αίγυπτος, άρχισαν για φέτος να δέχονται κρατήσεις από νωρίς, σε αντίθεση με πέρσι που δέχονταν κρατήσεις από το καλοκαίρι και μετά λόγω θεμάτων ανασφάλειας. «Η Αίγυπτος έχει μεγάλα περιθώρια ανάκαμψης, αφού η εν λόγω χώρα έφτασε παλαιότερα μέχρι και τα 14 εκατ. αφίξεις, έναντι μόλις 8 εκατ. πρόσφατα» σχολίασε ο υφυπουργός σε σχετικές τους δηλώσεις.  Σε ό,τι αφορά την Τουρκία ο υφυπουργός Τουρισμού επεσήμανε ότι η τουρκική λίρα, έναντι της στερλίνας, είναι περίπου 30% πιο φτηνή σε σχέση με πέρσι. «Επομένως, ο ανταγωνισμός θα είναι μεγάλος φέτος», σημείωσε και υπενθύμισε «ότι η Τουρκία και η Αίγυπτος έχουν αισθητά πιο χαμηλά λειτουργικά έξοδα σε σύγκριση με την Κύπρο, άρα έχουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί».
 
Η ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Το λιανικό εμπόριο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κυπριακή οικονομία. Φτάνει να αναφέρουμε πως με βάση πρόσφατη μελέτη της KPMG Κύπρου η συνολική συνεισφορά του λιανικού εμπορίου, του τουρισμού και του χονδρικού εμπορίου ανήλθε το 2018 στο 25% του ΑΕΠ. Επίσης στον λιανικό τομέα η απασχόληση, ως αποτέλεσμα της ισχυρής ανάκαμψης που παρουσίασε η οικονομία τα τελευταία έτη, ήταν ανοδική και μεταξύ των ετών 2014 με 2018 ανήλθε σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας στο 16,3%. Ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου Μάριος Αντωνίου ανέφερε πως αδιαμφισβήτητα αν δεν θα έχουμε τα νούμερα που θα θέλαμε να έχουμε φέτος αυτό θα έχει αρνητικό αντίκτυπο τόσο για τον τουριστικό τομέα όσο και για τους άλλους τομείς της οικονομίας, καθώς υπάρχει άμεση σύνδεση του τουριστικού ρεύματος της Κύπρου με το λιανικό εμπόριο. Τόνισε πως αν το 2019 θα είναι μια χρονιά που θα μειωθεί το τουριστικό ρεύμα στην Κύπρο, τότε αναπόφευκτα θα παρουσιαστεί και ανάλογη μείωση στο λιανικό εμπόριο. «Ευχόμαστε όμως και αισιοδοξούμε σύμφωνα και με τις δηλώσεις των αρμοδίων πως τα νούμερα για τον τουρισμό θα παραμείνουν τα ίδια με το 2018, με αποτέλεσμα να έχουμε και ανάλογη πορεία στο λιανικό εμπόριο. Για πέντε συνεχόμενα έτη το λιανικό εμπόριο καταγράφει συνεχόμενες αυξήσεις, ενώ την πρώτη τετραμηνία του 2019 είναι επίσης καλή η πορεία του και ελπίζουμε πως θα συνεχιστεί», κατέληξε.

 

Το ίδιο ισχύει και για ακόμα ένα υποτομέα του λιανικού εμπορίου όπως είναι ο τομέας των ποτών (αλκοολούχων και μη). Όπως μας ανέφερε ο κ. Βασίλης Πετρίδης, του Συνδέσμου Εισαγωγέων Διανομέων Αλκοολούχων Ποτών Κύπρου, ο συγκεκριμένος τομέας είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τις τουριστικές ροές και επομένως μια όχι και τόσο καλή χρονιά για τον τουρισμό θα επηρεάσει αναλόγως και αυτό τον υποτομέα του λιανικού εμπορίου. Όπως επεσήμανε ο μεγαλύτερος κύκλος εργασιών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι μέσω της τροφοδότησης των ξενοδοχείων και των κέντρων αναψυχής. «Οπότε γίνεται αντιληπτό πως μια μείωση στον τουριστικό ρεύμα θα επηρεάσει και τον τομέα μας. Το στοίχημα είναι να μπορέσουμε να προσελκύουμε ποιοτικό τουρισμό, ο οποίος θα έχει αυξημένες δαπάνες», υπέδειξε.  
 
 
Αλληλεπίδραση με κατασκευές

Αντίστοιχη εικόνα και για τον κατασκευαστικό τομέα, ο οποίος αναμφίβολα μαζί με τον τουρισμό ήταν και είναι οι στυλοβάτες της κυπριακής οικονομίας. Με βάση την ίδια μελέτη της KPMG η συνεισφορά των ακινήτων και των κατασκευών στο κυπριακό ΑΕΠ έφτασε το 2018 στο 16%, ενώ με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας οι άδειες οικοδομής έχουν παρουσιάσει αύξηση σε ετήσια βάση της τάξεως του 22%. Όπως γίνεται αντιληπτό ο κατασκευαστικός τομέας ο οποίος εργοδοτούσε στο τέλος του 2018 πάνω από 33 χιλιάδες οδηγεί την κούρσα της απασχόλησης με την αύξηση μεταξύ του 2014 και του 2018 να φτάνει το 33,8%. Στο ερώτημα αν μια πτώση του τουριστικού ρεύματος στην Κύπρο θα επηρεάσει και τον κατασκευαστικό τομέα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εργολάβων Κώστας Ρουσιάς, σημείωσε πως σίγουρα θα επηρεάσει, αφού αυτό που φάνηκε τα τελευταία έτη είναι πως η αύξηση του τουρισμού έχει δώσει ώθηση στους ξενοδόχους για να προχωρήσουν με ανεγέρσεις νέων ξενοδοχείων ή με επέκταση και ανακαίνιση των υφιστάμενων ξενοδοχειακών τους μονάδων. Αυτό σημαίνει πως με την αύξηση του τουριστικού ρεύματος που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια υπήρξε και μια ανάλογη άνοδος στον τομέα των κατασκευών, με αποτέλεσμα να δοθεί ώθηση σε ολόκληρη την οικονομία του τόπου.

Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και οι αναφορές του εκπροσώπου του Παγκύπριου Συνδέσμου Θαλασσίων Αθλημάτων,  Δημήτρη Χατζηδημητρίου, ο οποίος σημειώνει πως για τους ιδιοκτήτες σκαφών θαλάσσιας αναψυχής, σημαντικό ρόλο παίζει ο ποιοτικός τουρισμός και όχι ο ποσοτικός. «Εάν οι τουρίστες απολέσουν την αγοραστική τους δύναμη τότε θα μειωθούν και οι δαπάνες τους, με αποτέλεσμα να χάνουμε και εμείς στον τομέα μας σημαντικά έσοδα. Σίγουρα είμαστε προβληματισμένοι και ελπίζουμε να μην υπάρξει σημαντική μείωση», υπέδειξε. Σημείωσε παράλληλα πως τα τελευταία χρόνια ο συγκεκριμένος τομέας έχει ανοδική πορεία στον κύκλο εργασιών, ωστόσο τα εισοδήματα έχουν μειωθεί και αυτό οφείλεται στο αυξημένο λειτουργικό κόστος όπως είναι οι αδειοδοτήσεις αλλά και οι υψηλές τιμές των καυσίμων. «Όλα αυτά οδηγούν σε σημαντική άνοδο των εξόδων μας και επομένως σε μείωση των κερδών μας. Αν αναλογιστεί κανείς και μια ενδεχόμενη πτώση στο τουριστικό ρεύμα τότε σίγουρα όλα αυτά θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις», κατέληξε.