Το ΑΚΕΛ απλοποιεί το θέμα της μορφής λύσης του Κυπριακού, προβάλλοντάς το ως ένα απλό δίλημμα. Έχουμε, λέει, να επιλέξουμε μεταξύ λύσης Δ.Δ.Ο. με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, και της οριστικής διχοτόμησης. Αν η λύση ήταν απλή απάντηση αυτού του διλήμματος η απόφαση θα ήταν πολύ εύκολη. Κανένας δεν θα επέλεγε τη διχοτόμηση, όσο και να εναντιώνεται στη Δ.Δ.Ο. Όμως το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Αντίθετα. Το δίλημμα που θέτει το ΑΚΕΛ και που το επανέλαβε ο νέος γ.γ. στην καθιερωμένη πρώτη ομιλία του είναι στην ουσία μια πολιτική αφέλεια.

Ας εξετάσουμε το θέμα πολύ πρακτικά και με τα πραγματικά γεγονότα και δεδομένα. Ας δούμε πρώτα τη δεύτερη επιλογή. Όταν το ΑΚΕΛ λέει ότι η δεύτερη επιλογή είναι η οριστική διχοτόμηση εννοεί βέβαια ότι δεν θα μπορέσουμε να ανατρέψουμε τα αποτελέσματα της εισβολής και η κατεχόμενη περιοχή της Κ.Δ. θα παραμείνει στην κατοχή των στρατευμάτων της Τουρκίας. Ο εποικισμός θα συνεχιστεί και το κατεχόμενο τμήμα θα παραμείνει μια παράνομη τουρκική επικράτεια, χωρίς αναγνώριση. Αντίθετα στο διεθνές δίκαιο θα παραμένει ως ευρωπαϊκό έδαφος της Κ.Δ., μιας χώρας-μέλους της Ε.Ε. Θα υπάρχει δηλαδή μια παράνομη διχοτόμηση, που έχει επιβληθεί με στρατιωτική βία και διεθνές έγκλημα, όπως αποτελεί ο εποικισμός των κατεχομένων. Η διχοτόμηση δεν θα καταστεί ποτέ νόμιμη διευθέτηση της κατοχής.

Η πρώτη επιλογή του διλήμματος ΑΚΕΛ είναι η Δ.Δ.Ο. με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Μια ρομαντική αντιμετώπιση του διλήμματος λέει ότι πρέπει να επιλέξουμε αυτή την επιλογή για να λύσουμε το Κυπριακό και να επεκτείνουμε την κυριαρχία της Κ.Δ. σε όλη την επικράτεια, εφαρμόζοντας και το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε ολόκληρη την Κύπρο. Ξέρουμε όμως ότι μόλις επιτευχθεί λύση Δ.Δ.Ο., το νέο κράτος θα υποκαταστήσει και θα αντικαταστήσει την Κ.Δ. που θα καταργηθεί ή που με εποικοδομητική ασάφεια λέγεται ότι θα έχει μετεξελιχθεί σε Δ.Δ.Ο. Επομένως, για να κάνουμε αυτό το βασικό βήμα, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα καταργηθούν όλα τα μειονεκτήματα που περιλαμβάνει η σημερινή κατάσταση. Πρέπει να αποχωρήσουν τα τουρκικά στρατεύματα, να τερματιστεί το δικαίωμα επέμβασης, να τερματιστεί η κατοχή, να επιστραφεί μεγάλο μέρος των κατεχομένων εδαφών, οι πρόσφυγες να δικαιούνται να επιστρέψουν στις περιουσίες τους και όλοι οι Κύπριοι να απολαύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, περιλαμβανομένης της ελεύθερης διακίνησης, της ελεύθερης εγκατάστασης και της απόκτησης και απόλαυσης περιουσίας σε ολόκληρη την επικράτεια. Επιπλέον το ευρωπαϊκό κεκτημένο να επεκταθεί σε όλη την επικράτεια.

Όμως στην πραγματικότητα θα γίνει το αντίθετο. Η Κ.Δ. θα μετεξελιχθεί στο ένα από τα δύο συνιστώντα κρατίδια, «ίσου καθεστώτος», στα οποία θα περιέρχεται το κατάλοιπον εξουσίας, όπως προβλέπει η συμφωνία και οι συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ. Η κυριαρχία θα προέρχεται από τους Έλληνες και τους Τούρκους, δηλαδή κάθε κοινότητα ή συνιστώσα πολιτεία θα έχει το ½ της κυριαρχίας. Κάθε πολιτεία θα έχει τη δική της εσωτερική ιθαγένεια και κάθε πολιτεία θα δικαιούται να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες. Δηλαδή δεν θα υπάρχει μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μία διεθνής προσωπικότητα. Αυτά συμφωνήθηκαν μεταξύ Αναστασιάδη – Έρογλου στη συμφωνία της 14ης Φεβρουαρίου. 

Εκτός από τα πιο πάνω υπάρχουν οι άλλες υποχωρήσεις της πλευράς μας, που έχουν κλειδώσει στο πλαίσιο Γκουτέρες, υπάρχει η εκ περιτροπής προεδρία, αναγνώριση της πλειοψηφίας των σφετεριστών ως ιδιοκτητών και όλοι οι άλλοι περιορισμοί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που απαιτεί η Τουρκία. Σχετικά με τα εδάφη που θα επιστραφούν είναι πολύ σαφής η τουρκική θέση για παραχώρηση της νεκρής ζώνης που μας ανήκει και πιθανόν της περίκλειστης ζώνης της Αμμοχώστου.

Πιστεύει κανείς πως θα αποχωρήσουν έποικοι και η κεντρική Κυβέρνηση θα ασκεί έλεγχο στο τουρκοκυπριακό κράτος; Ενώ η Τουρκία με την πολιτική ισότητα και την αποτελεσματική συμμετοχή στην εξουσία θα ασκεί έλεγχο σε ολόκληρη την Κύπρο. Ήδη έχει εγκαταστήσει βάσεις στην κατεχόμενη περιοχή και αρνείται αποχώρηση των στρατευμάτων της.

Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε την ανίκητή μας έπαλξη, την Κ.Δ., μόνο όταν εξασφαλίσουμε τον τερματισμό της κατοχής, τον τερματισμό της διχοτόμησης, την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την Κύπρο και φυσικά επιστροφή μεγάλου τμήματος του κατεχόμενου εδάφους. Με τη λύση που απεργάζεται ο Νίκος Αναστασιάδης και είναι θερμός υποστηρικτής ο Αβέρωφ και η ηγεσία του ΔΗΣΥ και προς την οποία η ηγεσία του ΑΚΕΛ σπρώχνει τον ΠτΔ, η διχοτόμηση δεν αποφεύγεται, ούτε καταργείται. Απλώς νομιμοποιείται και κατοχυρώνεται ως μέρος του διεθνούς δικαίου. Επομένως το δίλημμα δεν είναι λύση Δ.Δ.Ο. ή διχοτόμηση. Η επιλογή είναι λύση με νομιμοποίηση και οριστικοποίηση της διχοτόμησης ή παράνομη διχοτόμηση του εδάφους της Κ.Δ., όπως είναι η σημερινή κατάσταση; Νομίζω, η επιλογή είναι απλή.